24 f Rrfstawy susybaaia byjysowegp
Rysunek 3, Przedmioty bezpieczeństwa - zagrożenia
nZEDMOTT BEZPEL'2EŃSTWA - Z.4GB0ŻENU, KHSZYSY
5— ZwtOur- nUątaae-
] nescśtpace: (B^purjwdg):
! Mwiwmi jl
] fel wy eka, V^w^oe
3 łwtjtugL jednostki terytoria zagnużaik:
Ideowe oddfla^ycpopia^l •autorytety
•doktryny, •ideefidoota^e, | • światopogląd >
I n^narwiu, państwa)
i
Zagrożeni* (rodzaj): •oaiumlne,
• polityczno-militarne, 'ekologiczne,
* Kjx>Jo«i«ł>-kuituifi\vci, 'eUiJc/iiołiunuuilliimc*, 1 ekonomiczne,
1 religijne
• tauBaztńewuiańa,
• lanni/HlfhnMiiM,
konfliktowe
niekonfliklowe
* Istocie
(podmiotowości człowieka, grupy społecznej, instytucji, jednostki terytorialnej, narodu, państwa)
1
Zagrożona:—-
Zagraża trafnośri (poprawności):
• umysłowych obrazów zjawisk i wyjaśnień ich sensu,
• redagowanych ocen, wartościowań, hierarchizacji zjawisk i ludzkich działań,
• przyjętych celów i wzorów działań,
• scalania pojęć, poglądów* wiedzy w całościowy obraz świata 1 życia,
• działań obronnych przed frustracją, a także zaspokajania potrzeb afiliacji czy identyfikacji
I
•RaęjnnałnoM:
-ptawńa Jamtywnegci ked-jmf, rtoągmptne
pnwwfc dcńaWłnmatp. pśl-
• Wolności wyboru (oĄMwictbaalnośri) -toronan
— pathŁuftarmn (łmłsaŚŁ anagiłBiffzHwanie ag-n5«łi
^^~*praanocuknta łindofctry-\ nacją. propaganda) \hói1a praooc (groźby obietnice)
Źrńfih): opracowanie własne na podstawie: (A Stanowią, Zagrożenia tożsamości rztfflcieka^ĄCztrmiektc jmaakłwamu zagubionej tożsamości, Lublin 1987, *• śfrf&Bezpkezeństwo n/midr/ice Prdski wXXhmeku,reA.R. Jakubczak, J. Flis, Warszawa 3106).
Drugi rodzaj to zagrożenia ideowe, zależne od człowieka, od jego woli i jego czynów, skutkiem czego jest on Zanie odpowiedzialny Są one następstwem różnorakich filozofii, doktryn, idei i ideologii, światopoglądów; głoszonych haseł i rzucanych sloganów; wierzeń i praktyk religijnych- Z perspektywy zarządzania kryzysowego pojęcie zagrożeń ma znaczenie zasadnicze, gdyż wystąpienie jakiegoś zjawiska, odbieranego jako zagrożenie, związane jest zazwyczaj z początkiem rozwijania się sytuacji kryzysowej i pilną potrzebą podjęcia działań związanych z jej rozwiązaniem. Racjonahmćć podejścia nakazuje przede wszystkim rozpoznanie oraz identyfikację stwierdzonego zagrożenia, bo jest to warunkiem skuteczności ewentualnych działań prewencyjnych czy ratowniczych.
Rozpoznawanie i identyfikacja zagrożenia to problem niezwykle złożony i trudno rozwiązywalny. Pomocne w tych działaniach mogą być wielokryte-rialne systematyzacje i kategoryzacje bardzo licznego zbioru zagrożeń. Sprawność zarządzania kryzysowego wymaga, między innymi, procedur pozwalających na precyzyjną systematyzację i identyfikację zagrożeń jako czynników sprawczych, które inicjują każdą sytuację kryzysową. Potrzebne są opisy zagrożeń zawierające zbiory informacji o ich typowych i specyficznych cechach oraz właściwościach. W oparciu o nie można dokonać klasyfikacji zagrożeń, a to pozwala postrzegać je z wielu różnych punktów widzenia, między innymi17:
i usytuowania źródeł zagrożenia (wewnętrzne, zewnętrzne);
• charakteru treści zagrożenia (polityczno-militarny, pozamilitarny);
• skali występowania zagrożenia (lokalne, regionalne, globalne);
• czas trwania zagrożenia (incydentalne, krótkotrwałe, długotrwałe, permanentne);
• zasięgu zagrożenia (geopolityczny, ponadnarodowy, narodowy, lokalny); 1 częstotliwości występowania zagrożenia (jednorazowy, powtarzający
się, cykliczny);
• symptomów zwiastujących zagrożenia (oczekiwany, nieoczekiwany);
• szybkość rozprzestrzeniania się;
• obszaru zagrożenia (miejscowy, lokalny na terytorium jednego państwa, terytorium dwóch i więcej państw).
17 K. Picoń, Inżynieria zarządzania kryzysowego. Podejście systemowe. Warszawa2007, s. 80-105.