METODA ANALIZY EKONOMICZNEJ
Ekonomia badająca procesy gospodarowania posługuje się określonymi metodami oraz narzędziami badawczymi.
Rzeczywistość gospodarcza jest niezwykle złożona. Produkcja odbywa się w setkach tysięcy przedsiębiorstw wytwarzających ogromne ilości różnorodnych dóbr. Miliony konsumentów decydują codziennie o rozmiarach i rodzaju swojej konsumpcji. W każdym momencie odbywają się miliony operacji handlowych (sprzedaży i kupna), którym towarzyszą równie liczne operacje finansowe.
W gospodarowaniu udział biorą rozliczne podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa, konsumenci, banki, instytucje ubezpieczeniowe, instytucje administracji państwowej, organizacje związków zawodowych, organizacje międzynarodowe, itp.). między którymi powstaje ogromna i skomplikowana sieć powiązań i współzależności.
Niezwykła złożoność rzeczywistości gospodarczej sprawia, że badając zachodzące w niej zjawiska musimy uciekać się do znacznych uproszczeń. Opisanie rzeczywistości gospodarczej i stworzenie jej syntetycznego obrazu polega na wyodrębnieniu najistotniejszych elementów procesu gospodarczego oraz pominięciu zbędnych szczegółów. Postępowanie takie nosi nazwę abstrakcji teoretycznej.
Narzędziem, które umożliwia tworzenie syntetycznego obrazu zjawisk gospodarczych jest model ekonomiczny. Po przyjęciu niezbędnych założeń upraszczających rzeczywistość gospodarczą można zbudować uproszczony model gospodarki i analizować zachodzące w niej powiązania między gospodarującymi podmiotami. Z charakteru tych powiązań oraz z występujących między nimi prawidłowości można następnie wnioskować o zachowaniu się podmiotów w rzeczywistości gospodarczej.
Podróżny udający się samochodem z Poznania do Paryża posługuje się syntetycznym obrazem (modelem) tras komunikacyjnych w postaci mapy drogowej. Nabywca domu może zapoznać się z jego wyglądem na podstawie modelu tego domu (makiety architektonicznej, planu). W podobny sposób, posługując się modelem ekonomicznym możemy zapoznawać się i analizować zjawiska gospodarowania.
Posługiwanie się modelami ekonomicznymi daje wiele korzyści. Jedną z ważniejszych korzyści jest możliwość eksperymentowania gospodarczego bez ponoszenia poważnych kosztów. Na makiecie lub planie domu możemy dokonywać wielu eksperymentów: możemy zmieniać kształt dachu, ustawienie i rozkład pomieszczeń, możemy zmieniać układ instalacji, itp. Koszty takich zmian są bardzo małe w porównaniu do kosztów podobnych eksperymentów dokonywanych na wybudowanym już domu. Podobnie jest w przypadku rzeczywiście funkcjo-nującej gospodarki. Koszty eksperymentowania na „żywym organizmie” gospodarczym mogą okazać się ogromne. Badanie przy pomocy modelu reakcji podmiotów gospodarczych na zmiany warunków gospodarowania (np. na zmia-ny polityki gospodarczej, które rząd zamierza wprowadzać do praktyki) pozwala na znaczne ograniczenie kosztów tych zmian.
33