Image 47

Krzywa obojętności przedstawia wszystkie kombinacje konsumpcji dwóch dóbr, które są dla konsumenta obojętne. Każda z tych kombinacji daje konsumentowi takie samo zadowolenie. Oznacza to, że dana krzywa obojętności charakteryzuje się stałym poziomem zadowolenia.    ^

Załóżmy, że rozpatrujemy tygodniową konsumpcję dwóch dóbr - jabłek i pomj. dorów. Ponieważ konsumpcja odbywa się w ciągu tygodnia ilości konsumowanych kilogramów jabłek i pomidorów są strumieniem a nie zasobem konsumpcji.

Przyjmijmy również, że podane w tabeli kombinacje konsumpcji jabłek i pomidorów dają konsumentowi takie samo zadowolenie, czyli że są to kombinacje dla niego obojętne.

Tabela 9. Obojętne kombinacje konsumpcji jabłek i pomidorów

Kilogramy jabłek w tygodniu	Kilogramy pomidorów w tygodniu	Kombinacje
1	5	A I
2	3	B
3	2	c
4	1,5	^D I

Z przykładu liczbowego wynika, że konsument jest tak samo zadowolony konsumując tygodniowo 1 kg jabłek i 5 kg pomidorów jak i wówczas, kiedy konsumuje 4 kg jabłek i 1,5 kg pomidorów. Zwiększenie konsumpcji jednego dobra (jabłek) może odbywać się jedynie kosztem zmniejszenia konsumpcji drugiego dobra (pomidorów). Podobnie zmniejszanie konsumpcji jednego dobra (pomidorów) musi być kompensowane wzrostem konsumpcji drugiego dobra (jabłek).

Łącząc punkty odpowiadające kombinacjom zawartym w tabeli otrzymujemy krzywą obojętności konsumenta.

Wykres 36. Krzywa obojętności

Krzywa obojętności posiada nachylenie negatywne, które zmniejsza się w miarę zwiększania konsumpcji dobra, którego ilości odkładamy na osi rzędnych (w naszym przykładzie jabłek).    m

Krzywych obojętnych może być nieskończenie wiele a ich wzajemne położenie wskazuje na różnice w poziomach zadowolenia konsumenta. Możliwe jest _ustaleni^e porządku preferencji konsumenta w zależności od położenia krzywych obojętności.

Wykres 37. Krzywe obojętności konsumenta

Wszystkie kombinacje na danej krzywej obojętności odznaczają się takim samym poziomem zadowolenia konsumenta. Poziom zadowolenia wzrasta w miarę przesuwania się konsumenta z krzywej obojętności położonej niżej na krzywą położoną wyżej: z krzywej I, na l₂, z l₂ na l₃ itd. W ten sposób powstaje uporządkowany system preferencji. Krzywym położonym wyżej można przypisać większe wartości. I tak np. każdemu punktowi (każdej kombinacji) na krzywej I, możemy przypisać wartość 1, każdemu punktowi na krzywej l₂ -wartość 2, a każdemu punktowi na krzywej l₃ - wartość 3. Liczba 3 oznacza „użyteczność” przypisaną każdej kombinacji dóbr znajdującej się na krzywej l₃.

Użyteczność jest w tym przypadku jedynie przypisaniem wielkości porządkujących preferencje konsumenta. Zgodnie z tym użyteczność kombinacji A jest większa od użyteczności kombinacji B tylko i wyłącznie wówczas, kiedy konsument preferuje A od B. Użyteczność kombinacji A jest równa użyteczności kombinacji B tylko i wyłącznie wtedy, kiedy kombinacje A i B są konsumentowi obojętne.

W powyższym ujęciu preferencji konsumenta traci na znaczeniu prawo malejącej użyteczności marginalnej.

Wykres 38. Użyteczność marginalna

95