img106 2

szonq rcmielinizucję po wstrzyknięć i u NT-3 do strefy uszkodzenia. Niewidki stopień remielinizacji nie przywrócił jednak transmisji uksonalcj. Czynnik Nt ł zwiększa ekspresję czynnika transkrypcyjnego oligo-l i oligo-2. który wraz / czynnikiem tarnskrypcyjnym NK2.2 pojawia się podczas różnicowania i dojrzewania oligodendrocytów z komórek OPC. Komórki o fenotypie NG-2⁺/NK2.2'/ 01igo-2⁺ uważa się za formy pośrednie pomiędzy' komórkami OPC a dojrzałymi oligodendrocytami wytwarzającymi osłonkę mielinową.

Czynnik PDGF przyspiesza podziały i różnicowanie się komórek OPC w obrębie zdemilinizowanego obszaru rdzenia kręgowego, jednak nie wpływa na zwiększenie stopnia remielinizacji.

W pracach eksperymentalnych wykazano, że astrocyty aktywują mielinizację aksonów przez oligodendrocyty OUN, zaś komórki Schwanna hamują ją. Remie-linizacja obszarów zdemielinizowanych ogniska urazowego zachodzi tam, gdzie znajdują się astrocyty. W miejscach pozbawionych astrocytów następuje jedynie namnażanie i różnicowanie się endogennych komórek OPC, bez remielinizacji.

U szczurów, którym wszczepiono w siódmym dniu po urazie komórki OPC, liczba zremielinizowanych aksonów wzrosła o 69% w porównaniu ze zwierzętami z grupy kontrolnej.

Remielinizację po urazie rdzenia i przywróceniu częściowego przewodnictwa w aksonach stwierdzono również po wszczepieniu populacji komórek GRP zmodyfikowanych genetyczne. Dzięki większej ekspresji białek NT-3 i BDNF, liczba odróżnicowanych oligodendrocytów była ponad dwa razy większa od liczby tych komórek u szczurów w grupie kontrolnej. Nastąpił u nich naturalny wzrost przewodzenia w neuronach. Remielinizacja może nastąpić, także pośrednio po wszczepieniu komórek prekursorowych, na drodze aktywacji endogennych mechanizmów naprawczych. Powrót sprawności motorycznej po uszkodzeniu rdzenia kręgowego jest konsekwencją remielinizacji uszkodzonych dróg nerwowych.

7. Leczenie choroby Pnrkinsona przy pomocy technik inżynierii tkankowej

Choroba Parkinsona jest postępującą chorobą neurodcgeneracyjną ośrodkowego układu nerwowego. Choroba Parkinsona charakteryzujące się spowolnieniem ruchowym, sztywnością mięśni, drżeniem spoczynkowym i zaburzeniem odruchów posturalnych. Przyczyną choroby jest obniżenie stężenia dopaminy w wyniku degeneracji neuronów wytwarzających dopaminę głównie istoty czarnej śródmózgowia. Prowadzi to do osłabienia stymulacji receptora dopaminoergicz-nego w układzie nigrostrialnym. Zmiany neurodegeneracyjne dotykają także pozostałych szlaków związanych z przekaźnictwem dopaminoergicznym (mez-okortykolimbicznego i podwzgórzowego) oraz innych neuronów noradrcnergicz-nych i serotoninergicznych.

Leczenie choroby Parkinsona jest leczeniem objawowym. W leczeniu stosuje się głównie endogenny prekursor dopaminy - lewodopę. Leczenie, początkowo prowadzące do poprawy stanu klinicznego, z postępem choroby staje się coraz mniej skuteczne. U większości chorych po 5-10 latach dochodzi do obniżenia tolerancji na leki, w konsekwencji czego pojawiają się fluktuacje ruchowe typu ON/OFF. Podczas fazy OFF narasta sztywność, akinezja oraz drżenie, mog<t pojawić się też ruchy dystoniczne. Faza ON charakteryzuje poprawą stanu kii nicznego, mogąjej jednak towarzyszyć dyskinezy (mimowolne ruchy kończyn).

Uzupełnieniem leczenia farmakologicznego jest operacyjne leczenie choroby Parkinsona. Najczęściej stosowane metody polegają na całkowitym zniszczeniu patologicznie zmienionych struktur mózgowych szlaku nigrostrialnego, które odpowiedzialne są za powstanie objawów chorobowych. Celem niszczących zabiegów stereotaktycznych (ablacja nieodwracalna) są wewnętrzne segmenty gałki bladej (tzw. palidotomia) lub jądro brzuszne pośrednie wzgórza (tzw. tala-motomia) lub też jądro niskowzgórzowe (tzw. subtalamotomia). Technika stereo-taktyczna umożliwia precyzyjne dotarcie do punktu celu z dokładnością do jednego milimetra.

Technikę stereotaktyczną udoskonalono poprzez stymulację przy użyciu elektrod implantowanych w struktury mózgowe. Odpowiednie struktury mózgu stymulowane prądem o częstotliwości >100Hz przestają prawidłowo funkcjonować, dzięki czemu uzyskuje się efekt odwracalnego tłumienia (ablacji odwracalnej).

189