img149 2

16

Jeżeli ciecz przepływa przez kapilarę tylko pod działaniem własnego ciężaru, wówczas różnicę ciśnienia Ap wyraża się wzorem (2.9):

16

AP =

2

•Pg

(2.9)

gdzie:

h\-h₂ - różnica poziomów cieczy [cm], p - gęstość cieczy [g/cm³], g - przyspieszenie grawitacyjne [cm/s²].

Zatem wzór Hagena-Poiseuille’a (2.8) przybierze postać (2.10):

r| =

7i-r⁴-(/z,-h₂)-g

16-/-F ^P’

(2.10)

Jeżeli przyjmie się, że (2.11):

(2.11)

(2.12)

n-r^Ą W-h^-g ^

IóTF

to w rezultacie otrzyma się wzór (2.10) o prostszej postaci (2.12):

r| = Kpt

gdzie:

K - stała kapiłary niezależna od temperatury.

Przez podzielenie obu stron równania przez gęstość, otrzymuje się wzór na lepkość kinematyczną (2.13):

(2.13)

Tak więc w metodach opartych na przepływie cieczy przez kapiłary wystarczy przy pomiarze lepkości kinematycznej wyznaczyć jedynie czas przepływu cieczy

przez kapilarę.

a Do najbardziej rozpowszechnionych lepkościomierzy (wiskozymetrów) przepływowych należy lepkościomierz Ostwalda (rys. 2.6).

W przypadku ruchu ciał stałych w ośrodkach ciekłych w grę wchodzi jedynie tarcie wewnętrzne między warstewkami cieczy, ponieważ na powierzchni ciała stałego jest zaadsorbowana warstewka cieczy. Do obliczania lepkości stosuje się wiele wzorów uwzględniających zarówno charakter ruchu, jak i kształt poruszającego się ciała.