img678

dwie części. Jedna część, czyli 12,22% podstawy wymiaru, wpływa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W odróżnieniu jednak od starego systemu jest ona ewidencjonowana na indywidualnym koncie ubezpieczonego i odpowiednio waloryzowana. Dla osób, które przed 1 stycznia 1999 r. opłacały składki na ubezpieczenie społeczne obliczany jest tzw. kapitał początkowy. Jest to wartość hipotetycznej emerytury, którą dana osoba pobierałaby, gdyby w momencie wejścia w życie reformy miała uprawnienia emerytalne. Kapitał początkowy pokazuje niejako łączną wartość świadczenia emerytalnego przysługującego z tytułu podlegania ubezpieczeniu w ramach starego systemu.

Suma składek, które zostaną zapisane do dnia przejścia ubezpieczonego na emeryturę wraz z kapitałem początkowym i efektami ich waloryzacji¹ będzie podstawą do obliczenia wysokości świadczenia emerytalnego wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Będzie to tzw. emerytura z I filaru.

Kmcrytura hipotetyczna obliczana jest w taki sam sposób, jak w systemie /.ileliniowanego świadczenia, jednak dla osób które nie osiągnęły wymaganego wieku emerytalnego lub stażu ubezpieczeniowego, 24% kwoty bazowej zostaje proporcjonalnie zmniejszone o współczynnik p, czyli emerytura hipotetyczna wyliczana jest według wzoru:

E„ = p- 0,24 KB + [(i ■ 1,3) + (ns ■ 0,7)] ■ P,

gdzie:

En - emerytura hipotetyczna,

p - współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczeniowego oraz okresu składkowego i nieskładkowego,

KB - kwota bazowa²,

,v - okresy składkowe,

ii,v - okresy nieskładkowe,

/’ - zwaloryzowana podstawa wymiaru emerytury.

Druga część składki emerytalnej, czyli 7,3% podstawy wymiaru, jest przekazywana za pośrednictwem ZUS do Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE) wybranego przez ubezpieczonego. Fundusze zgromadzone na indywidualnym koncie uczestnika zostają przeliczone na jednostki rozrachunkowe, które są inwestowane przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE) zarządzające funduszem. Kapitał zgromadzony na koncie ubezpieczonego po osiągnięciu przez niego wieku emerytalnego trafi do Zakładu Emerytalnego i stanowić będzie drugą część emerytury, czyli tzw. emeryturę z II filaru. Obie części emerytury będą składały się emeryturę bazową, czyli taką, która ma zapewnić podstawowy poziom potrzeb ubezpieczonego i nie może być niższa od kwoty najniższej emerytury.

9.3.2. Wymiar emerytury w systemie zdefiniowanego świadczenia

Tak jak wcześniej wspomniano, emeryturę na starych zasadach, czyli emery turę ustaloną według metody tzw. zdefiniowanego świadczenia będą otrzymywa ly te osoby, które w dniu wejścia w życie reformy (1 stycznia 1999 r.) miały ukończone 50 lat. Kwotę należnej emerytury ustala się według z góry ustalonego wzoru, uwzględniającego staż i dochód ubezpieczonego.

E = 0,24 • KB + (s ■ 0,013 P) + (ns ■ 0,001 P),

gdzie:

KB - kwota bazowa (100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne określone w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w roku kalendarzo wym poprzedzającym termin waloryzacji)³,

5 - lata składkowe, ns - lata nieskładkowe⁴,

P - podstawa wymiaru emerytury.

Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczno na podstawie przepisów prawa polskiego z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 19 lat w przypadku zgłoszenia wniosku w 1999 r., a w 2000 r. i w latach następnych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych przyjmuje się lata ka lendarzowe następujące bezpośrednio po sobie, chociażby ubezpieczony w nie których z tych lat przez okres roku lub krócej niż rok nie pozostawał w ubezpie czeniu. Na wniosek ubezpieczonego podstawy wymiaru emerytury lub renty może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społecz ne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, dowolnie wybranych z. całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

1

^v> Zgodnie z art. 88 ustawy o emeryturach i rentach, emerytury podlegać będą waloryzacji w celu zachowania przynajmniej ich realnej wartości w odniesieniu do wzrostu cen towarów i ustug.

2

Zgodnie z art. 177 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kwota bazowa wynosi 1220,89 zł, czyli 24% tej kwoty to 293,01 zl.

3

   Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz nic których innych ustaw, Dz.U. nr 56, po/. 498.

4

   Katalog okresów składkowych i nieskladkowych zawierają art. 6 i 7 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.