IMGP9365

wracając na wakacje do domu, potrafią swobodnie przekazać całej rodzinie to poczucie pełnego dopasowania. Student wyizolowany, całkowicie orientujący się na grupę dorosłych, po powrocie do własnego domu staje się człowiekiem obcym. Natomiast student, który odnalazł własny styl w nowym środowisku, może stać się wzorem dla młodszych sióstr i braci, którzy „w naturalny sposób” będą podążać za nim.

Wtargnięcie przybyszów do jakiejkolwiek grupy wieku, może spowodować zmiany w systemie militarnym, szkolnym czy klasztornym. Gdy przybysze wyraźnie ujawniają swe zupełnie obce pochodzenie, cała grupa rówieśników może przyjąć cele zdecydowanie odbiegające od tych, jakie im wskazują oficerowie, nauczyciele czy przełożeni. Przybysze mogą zaszczepić styl kompletnie niezgodny z akceptowanym i oczekiwanym typem zachowania, charakteryzującym jednostki posiadające wcześniejsze obywatelstwo w tej grupie. Wprowadzając nowy język lub nowy punkt widzenia, mogą nawet narzucić nowy sposób patrzenia na prawo przynależności do grupy i stać się wzorem dla jednostek podobnych do siebie. ^rW każdym razie, zachowanie kofiguratywne, nie poparte jasnym wyobrażeniem ani przeszłości, ani przyszłości, narzucane i regulowane przez pewną grupę lub klikę, jest z konieczności zachowaniem słabo ugruntowanym i oderwanym, od postfiguratywnego doświadczenia z dzieciństwa. Gdy wysyłanie dorastającej młodzieży z domu celem zerwania ich więzi z rodzicami i miejscem pochodzenia, staje się stałym elementem przygotowania zawodowego w pewnych specjalnościach, od* rzucenie doświadczeń dzieciństwa ulega instytucjonalizacji. Młody Anglik przyjęty do szkoły z internatem przyłapuje się na tym, że niemal nie potrafi nie odpowiadać ojcu o swoim życiu w szkole, choć wie, że jego ojciec niegdyś też chodził do takiej samej szkoły. Tożsamość przyjęta przez ucznia takiej szkoły stwarza tak silną barierę dla porozumienia między ojcem a synem, że ojciec niewiele dowiaduje się z tego, co przytrafia się chłopcu.

Badacze okresu dojrzewania podkreślają charakterystyczne dla tego wieku postawy konformizmu. Ten konformizm występuje jednak tylko w kulturach dwojakiego rodzaju — w kulturach, w których kofiguratywne zachowanie ulegało instytucjonalizacji poprzez liczne pokolenia, doprowadzając ostatecznie do zinstytucjonalizowania podziału członków społeczności na różne grupy wieku, lub odwrotnie, w kulturach, w których większość dorastających nie może znaleźć bezpośredniego wzoru zachowania u rodziców, musi więc go szukać gdzie indziej, wyob-cowując się od rodziny i przyswajając sobie styl zachowania, i najdrobniejsze nawet uwagi na temat własnego postępowania skwapliwie odnotowuje i wykorzystuje, by uzyskać pewniejsze poczucie uczestnictwa w nowej grupie.

W najprostszym przypadku, społeczeństwo kofiguratywne charakteryzuje się tym, że brak w nim dziadków. Młodzi po dojściu do pełnoletności, mogą się przenieść z jednej części kraju do innej lub wyjeżdżają za granicę nie zabierając ze sobą rodziców. Dziadków nie ma także w nowoczesnych, mobilnych

79