IMG74

spoiwo D

Rys. 6.77. Schemat złącza i sposób obliczania stopnia wymieszania (stopnia rozcieńczenia) metalu

spoiny

gdzie:

D - stopień wymieszania, a - udział metalu A, b - udział metalu B, c - udział metalu C, d - udział metalu D.

Zawartości poszczególnych pierwiastków w spoinie można określić z zależności:

składnik X =

a-X_a+b-X_b+c-X_c+d-Xj ^_0Q% a+b+c+d

(6.13)

gdzie: X_a, X_b, X_c, X_d - procentowe zawartości składnika X w metalu A, B, C, D.

Ogólnie można stwierdzić, że stopień wymieszania zależy od energii liniowej spawania i jest bardzo duży w spoinach jednościegowych, a minimalny w spoinach wielościegowych. Spawanie wielościegowe z niską energią liniową daje znacznie mniejsze wymieszanie niż spawanie z wysoką energią liniową. Również sposób ukosowania w znacznym stopniu wpływa na udział metalu spawanego w spoinie. Krawędzie przygotowane na V i X dają większy' udział metalu spawanego w spoinie niż przygotowane na U i 2U. Wpływ powyższych czynników na stopień wymieszania pokazano na rysunkach 6.78 i 6.79. Zmniejszenie stopnia udziału metalu spawanego w spoinie ma niekiedy istotny wpływ na podwyższenie odporności na pękanie złącza. Na przykład podczas spawania żeliwa ciągliwego lub sferoidalnego ze stalą nisko-węglową elektrodą niskowęglową lub ze stali kwasoodpomej następuje wymieszanie żeliwa zawierającego 2-^4% węgla ze stopiwem i utworzenie strefy wysokowęglowej o strukturze martenzytycznej bardzo skłonnej do pękania. Aby zminimalizować przechodzenie materiału żeliwa do spoiny, należy element żeliwny pokryć napoiną buforową, elektrodą z czystego niklu (możliwie najniższą energią liniową spawania). Warstwa niklu stanowi barierę dla dyfuzji węgla i nie pozwala na utworzenie stopu skłonnego do pękania. Wypełnianie rowka może być prowadzone dowolnym spoiwem odpowiednim dla drugiego materiału spawanego.