IMG36

168

168

opad[mm]    o pad [mm]

Rysunek 4.22

Klimogramy terenów gradacyjnych barczatki sosnówki Dendrolimus pini L (wg Leśniaka. 1976): A -średnie z okresów wieloletnich, B - średnie z okresów gradacyjnych (u góry Puszcza Kurpiowska, u dołu Puszcza Bolesiawiecko-Zgorzelecka) mieszany, mogą mieć rozwój szybszy, niż gdy żerują na jednym, nawet odpowiadającym im pokarmie. Pokarm, który zapewnia najszybszy rozwój niekoniecznie jest też najlepszy dla przcżywalności owadów. Z gąsienic brudnicy mniszki żerujących na świerku ginie tylko 1% (na olszy 86% osobników), choć - jak wiemy - na igłach świerka rozwój tego gatunku trwa najdłużej.

⁵S^aX^bioce'^W2lei««.-

Biocenoza jest zbiorowiskiem organizmów w_A „cm zasiedlania, specyficzny dla danych warunków . I"⁰"* ^"amicznoK-hwi rakteryzuje się składem gatunkowym organy , £££?**¹ ,tokowymi, które są regulowane pow.ązanumi

obręb* gatunku - P°*,ąz«,,am, miedzy nu.hn.kam,    ‘    Ti

zadania w ob.egu matem - przepływie energ,, przeze^™*.^W1* «* stmk.ure , jej zmów homeopatycznych biocenozy. Znajomość tych m^l! ‘ T* ""*« "*chan,-kierowania ekosystemami leśnymi i ich ochrony MaZ l **> niezbędna dla leśnych świadczą właśnie o naruszeniu homeostazy    ^Mkodllwych owadów

w jednogatunkowych borach iglastych znajdujących się nod ul* ‘    "Wpują

ści człowieka (przeobrażenia siedlisk i drzewostanów pod wnłv ^ym‘ ^Wp^'^ami fatalno-leśnej, pożarów, turystyki, zanieczyszczeń przemysłowych    8<»Podark,

Każdy typ lasu stwarza owadom specyficzne możliwości ,    „

składu fiorystycznego. warunków glebowych, mikroklimatu piętrowoścTLZ^T' ^/C i historii jej formowania Wyróżnia się 8 podstawowych możliwości oddział^* nau? hic. czyi. interakcji dwóch żywych organizmów lub populacji należących do różnych a-tunków: neutral.zm, konkurencja, amensalizm. drapieżnictwo. pasożytnictwo. mutualizm protokoopcracja i komcnsalizm.

Rozpatrzymy tu ważniejsze dla entomologii pojęcia - wiadomości o pozostałych znaleźć można w podręcznikach ekologii.

Konkurencja oznacza interakcję dwu lub więcej organizmów ubiegających się o to samo (o ten sam pokarm, przestrzeń i jej elementy), która na wzrost i przeżycie populacji wpływa ujemnie. Przykładem konkurencji wśród owadów leśnych jest konkurencja o miejsce pod korą drzew (jeśli jest ona ograniczona) dwóch gatunków komików, np. komika drukarza i cztcrooczaka świerkowca, w wyniku której zmniejsza się liczebność każdego z nich, lub konkurencja o pokarm (liście dębowe) między świeżo wylęgłymi gąsienicami zwójki zieloneczki i pojawiającymi się na wiosnę dorosłymi chrabąszczami. Każda biocenoza charakteryzuje się określoną strukturą zależności konkurencyjnych, która pnmad/i do wystąpienia hierarchii ilościowej wchodzących w skład tej biocenozy gatunków, czyli struktury dominacyjnej gatunków. Zmiany warunków środowiska wpływają na . . mc struktury konkurencyjnej i dominację gatunków. Interakcje, przy których jeden / |    ^

-ów, sam odnosząc korzyść, oddziałuje na niego niekorzystnie, jakkolwic icst uzależniony pokarmowo, są znane jako drapieżnictwo i pasożytnictwo

Drapieżcami nazywamy owady (i inne organizmy-, które po/traia mns. p f^ mniejsze od nich. Ich rozwój odbywa się kosztem więcej ni/ jes¹¹¹ - ‘"-^l    nxl/aiow

» *■**» 2«-»«**

biegacz. lęcznik, mrówka, przekrasek. złotook (rys.    T , _tjJem a,_api_Cznict»J

^d6w ^ ^,c* P^,aki. ssaki. gady. płazy. pająki -^lnnc    mnśwek tialunkt te /)M "»>-

J*⁵¹ syncchtria. Syncchtry są to drapieżni współmieszkańcy m