Tabela 8.18 Przegląd pospolitszych gatunków |
mrówek z rodzaju mrówka - Formica | ||
Nazwa gatunku |
Długość ciała robotn. |mm) |
Morfologia postaci doroslei - robotnicy |
Charakterystyka gniazda |
Mrówka rudnica -Formica (Formica) ruta L. |
4-9 |
tułów wysoki, głowa w zarysie zbliżona do kwadratu: ciało rudoczerwone, na grzbiecie ciemna plama; tylny brzeg głowy pokryty delikatnymi, przylegaiącymi wioskami: oczy bez odstających szczecinek; na każdym segmencie tułowia i spodzie głowy kilka par odstaią-cych, grubych, długich włosków; u samicy odwłok lśniący |
przeważnie pojedyncze, czasem tworzą kolonie w gmeżdzie zwykle jedna królowa, rzadziej kilka, w zacienionych drzewostanach gniazdo osiąga wysokość 0,5-1,0 m i średnicę 1-2 m |
Mrówka cmawa -Formica (Formica) poiyctena Fórsl. |
4-9 |
podobny do poprzedniego gatunku; na każdym segmencie tułowia, spodzie głowy nieliczne odstająca włoski krótkie i cienkie; u samicy odwłok matowy |
przeważnie tworzy kolonie, w których gniazda są oddalone o kilka do 100 m, połączone „drogami" o szerokości do 50 cm; w jednym gnieżdzie do 5 tys królowych, w zwartych drzewostanach wysokość gniazd do 50-60 cm; w nasłonecznionych drzewostanach sosnowych do 30-40 cm |
Mrówka czamiawka -Formica (Formica) pratensis Ratz. |
4-9 |
ubarwienie podobne jak u poprzednich, grzbiet ciała ciemniejszy: tylny brzeg głowy silnie owłosiony; oczy pokryte odstającymi szczecinkami; tułów i początkowe segmenty odwłoka silnie owłosione |
pojedyncze na skraju lasu. w głębi rzadko i tam w koloniach, wysokość 30-45 cm. średnica 1-1,5 m; drogi mrówcze zagłębione w gruncie lub pod jego powierzchnią |
Mrówka obrzeżna -Formica (Coptolormica) execta Nyl. |
5-7.5 |
tylny brzeg głowy głęboko wykrojony; włoski występują na tylnym i bocznych brzegach głowy i jej spodniej stronie |
wysokość 20-30 cm; w nasłonecznionych miejscach; zbudowane z miękkiego, drobnego materiału - źdźbeł traw, igieł. mchu. wrzosu, ziaren piasku |
Mrówka krwista -Formica (Raptoformica) sanguinea Latr. |
5.5-9 |
tylny brzeg głowy wypukły, głowa bez włosków; przedni brzeg naduslka wykrojony |
w miejscach bardzo suchych, nasłonecznionych |
Mrówka pniowa -Formica (Formica) truncorumF. |
4-9 |
tylny brzeg głowy pokryty odstającymi włoskami równej długości; głowa, tułów czerwone z brunatnym odcieniem; na nasadowej części czułków odstające włoski |
z reguły wokół pni, niewielkie o nieregularne/ kopule: terytorium łowieckie gniazda obejmuje 0,25--0.5 ha; drapieżna na drzewach, trawach i powierzchni gleby; zbiera spędź mszyc z rodz Ctnara |
386 Charakterystyka rzędów i rodzin owadów 387