IMG38

A

Q 1250°C + T

~ 100

*

|

5

50

0

-50

skład stali

0.11% C. 0,36% Si, 0,56% Mn, 0,009% P 0,007% S, 2,42% Cr, 1,02% Mo

0    1000 2000 3000 4000 5000 godz.

/

(U

c

N

O

>

f

(0 (0

L—

<D

CL

E

.0)

-100

Rys. 10.29. Zmiana temperatury przejścia w stan kruchy T_Mp) stali 2,25 Cr-1 Mo po długotrwałym wyżarzaniu w 450°C oraz po obróbce step cooling dla dwóch wariantów ulepszania cieplnego;

Q - hartowanie, T - odpuszczanie, r_kr(50._/o) - temperatura krytyczna dla kryterium 50% przełomu

kruchego [ 184]

Na krzywych wyznacza się temperaturę przejścia w stan kruchy odpowiadającą określonej wielkości pracy łamania w próbie udarności. Dla stali Cr-Mo jest to 54 J (rys. 10.27).

Złącze spawane lub materiał rodzimy uważa się za odporne na utratę plastyczności, jeżeli spełniają następujący warunek [185]:

^kr<54)⁺ F ’ ^7cr(54) ~ ^kr(54) ⁺ ^ ' (^kr(54)uc^— ^kr(54)) — 10°C    (10.15)

gdzie:

r_kr(54) - temperatura przejścia w stan kruchy dla kryterium KV = 54 J po konwencjonalnej obróbce cieplnej,

7^54^. - temperatura przejścia w stan kruchy dla kryterium KV = 54 J po konwencjonalnej obróbce cieplnej oraz obróbce step cooling,

A7^54, - przesunięcie temperatury przejścia w stan kruchy T_kt{54) wskutek obróbki cieplnej step cooling,

F - współczynnik = 2,5-K3,5 (zgodnie z indywidualnymi wymaganiami odbiorcy).

10.3.2. Wpływ składu chemicznego stałi i spoin Cr-Mo na utratę plastyczności

Spośród wszystkich stali chromowo-molibdenowych stosowanych do pracy w podwyższonych temperaturach najbardziej skłonne do utraty plastyczności w czasie eksploatacji są stale 2,25% Cr-1% Mo o strukturze bainitycznej. Struktura ferrytyczno-bainityczna wykazuje w tych stalach mniejszą skłonność do utraty plastyczności [184], Skłonność stali 2,25% Cr-1% Mo do utraty plastyczności podczas eksploatacji można zmniejszyć, uwzględniając wpływ składników stopowych (manganu, molibdenu, krzemu) na to zjawisko.

548