176
6.2. Struganie i dłutowanie
6.2.1. Charakterystyka strugania i dłutowania
Charakterystyczną cechą strugania i dłutowania jest prostoliniowo-zwrotny ruch główny i przerywany ruch posuwowy. Ruch posuwowy może być prostoliniowy lub krzywoliniowy i występuje pod koniec tzw. suwu jałowego. Przy struganiu ruch główny odbywa się w płaszczyźnie poziomej, natomiast przy dłutowaniu - w płaszczyźnie pionowej.
Po struganiu można uzyskać klasy dokładności w zakresie od ITI4 do IT7 oraz chropowatość powierzchni od R, = 20 pm do R,= 1,25pm.
Zależnie od rozdziału ruchów roboczych między przedmiot i narzędzie rozróżnia się:
• struganie poprzeczne - ruch główny wykonuje narzędzie, a ruch posuwowy przedmiot obrabiany,
• struganie wzdłużne - ruch główny wykonuje przedmiot obrabiany, a ruch posuwowy narzędzie - rys.6.28.
a)
b)
c)
Rys.6.28. Kształtowanie płaszczyzn i zespołów płaszczyzn: a - struganiem wzdłużnym, b -struganiem poprzecznym, c - dłutowaniem
Podobnie jak w toczeniu kształtowanie powierzchni obrabianej może odbywać się metody
• punktową,
• kształtową,
• obwiedniową.
Struganiem i dłutowaniem można obrabiać następujące rodzaje powierzchni:
• płaszczyzny i zespoły płaszczyzn; struganiem wzdłużnym łub poprzecznym oraz dłutowaniem przy prostoliniowym ruchu posuwowym, nożami punktowymi lub kształtowymi o prostoliniowej krawędzi skrawającej,
• powierzchnie o kierownicy krzywoliniowej, lecz tworzącej prostoliniowej; nożami punktowymi o krzywoliniowym ruchu posuwowym lub nożami kształtowymi o krzywoliniowym zarysie krawędzi skrawających przy prostoliniowym, wgłębnym ruchu posuwowym -rys.6.29,
• powtarzalne powierzchnie krzywoliniowe rozłożone na powierzchni obrotowej, z tworzącymi prostoliniowymi lub śrubowymi; nożami kształtowymi z zastosowaniem podziału lub metodą obróbki obwiedniowej.
Rys. 6.29. Kształtowanie powierzchni o kierownicy krzywoliniowej i tworzących prostoliniowych: a - nożami punktowymi (obróbka kopiowa), b - nożami kształtowymi