IMG@89

Ctotł Sec    _Abl|,i,et    -------

C UiOtbUt^-MC voc^x )

11 /.ibur/cnu selektywności przywiązania w dzieciństwie

(I ‘>4 2) - wg ICD-IO (s. 231-232)'.

Szczególny wzorzec nieprawidłowego funkcjonowania społecznego, powstający przed 5 r.ż Ma tendencję do utrzymywania się i meustępowania nawet pod wpływem znacznych zmian w otoczeniu. Przy czyną jest prawdopodobnie trwały brak możliwości rozwoju wybiórczego przywiązania w następstwie bardzo częstych zmian opiekunów. Wywiad doty czący pierwszych lat życia zawiera informacje o znacznej nieciągłości opieki (zmieniające się rodziny zastępcze lub opieka insty tucjonalna) lub wielokrotnych zmianach miejsca zamieszkania rodziny.

I. zachowanie typu "przywierania" w niemowlęctwie;

2 ok 2 r.ż. niczogniskowany typ przywiązania, "przywierający" i rozlany;

3.    w wieku 4 lat rozlane, niezogniskowane przywiązanie pozostaje, ale przywieranie zostaje zastąpione zachowaniem przyciągającym zainteresowanie i niczróżnicowanym zachowaniem przyjacielskim.

4.    starsze dzieci mogą być zdolne lub niezdolne do selektywnych więzi, ale zachowanie przyciągające zainteresowanie utrzymuje

się;

5 z wczesnym brakiem wybiórczych więzi współwystępuje osłabienie interakcji społecznych oraz brak ich specyficzności w odniesieniu do sytuacji (np. źle modulowane interakcje z rówieśnikami);

6.    mogą występować zaburzenia emocjonalne i zaburzenia zachowania.

Obejmuje: psychopatią "bezuczuciową", zespól insty tucjonalizacji (choroba sieroca).

Nie obejmuje reaktywnych zaburzeń przywiązania, choroby szpitalnej u dzieci, zaburzeń hiperkinetycznych. zespołu Aspergera ^    .

Lęk przed separacją w dzieciństwie (F 93.0) - wg ICD-10

(s.225-226)

- Nadmierny, zogniskowany lęk przed rozłąką z osobami do który ch dziecko jest przywiązane (nie stanowiący części uogólnionego lęku obejmującego wiele sytuacji), mogący przybierać postać:

1    nierealistycznego, dominującego zamartwiania się nieszczęściami które mogą spaść na ważne dla dziecka osoby, lub strachu że osoby te wyjdą i nie wrócą;

2    nierealistycznego, dominującego zamartwiania się, że jakieś nieszczęśliwe zdarzenia, jak: zagubienie się, porwanie, przyjęcie do szpitala lub śmierć, rozdzieli dziecko od najbliższej mu osoby;

3.    utrwalonej niechęci lub odmowy chodzenia do szkoły z obawy przed rozłąką (ale nie wydarzeniami w szkole!);

4.    utrwalonej niechęci lub odmowy kładzenia się spać, jeśli nie ma w pobliżu osoby, z którą dziecko jest najbardziej związane;

5.    utrwalonego, utrzymującego się w domu, w ciągu dnia strachu przed przebywaniem samemu, albo bez osoby, do której dziecko jest najbardziej przywiązane;

6 powtarzających się koszmarów nocnych na temat rozłąki;

7.    powtarzających się objawów fizycznych (nudności, bóle brzucha, bóle głowy, wymioty itp.) w sytuacjach związanych z rozdzieleniem od osoby, do której dziecko jest najbardziej przywiązane;

8.    nadmiernego, nawracającego distresu (przejawiającego się lękiem, płaczem, napadami złości, uczuciem nieszczęścia, apatią albo wycofaniem społecznym) w oczekiwaniu na osobę, do której dziecko jest najbardziej przywiązane, albo w czasie rozstawania się z nią lub bezpośrednio potem.

Nie obejmuje zaburzeń nastroju, zaburzeń nerwicowych, fobii, ląku społecznego w dzieciństwie.

' D<«    y (uncov.nl Z Lo« Z» Klatyflkm/u    iny<tuczny<k i

W ICD 10 IGalów Wnnai IW W»d»wn*«v*o *Vcufcui‘, lfur>Tul PtycMinni • 'JciMofogn <• W»iuiwwr, Fundłoa Srfcoły Zdiomt PubJrctnrgo w K/ikowtc

_z\    (sycKo na

Lęk społeczny w dzieciństwie (F 93.2) - wg ICD-10 (s 22~\

■ Kategoria stosowana w przypadkach zaburzeń powstających ^P'^Zl? '*■&*** z powodu nasilenia i towarzyszących problemów funkcjonowania społecznego, ale nie należących do bardziej uogólnionych zaburzeń lękowych:    ^ ^y °

I wobec osób obcych trwały lub nawracający lęk albo unii^n-ich (głównie wobec dorosłych, albo głównie wobec rówieśników, albo w obu przypadkach);

2.    strachowi towarzyszy prawidłowego stopnia wybiórcze przywiązanie do rodziców lub innych osób z rodziny

3.    unikanie lub strach przed spotkaniami towarzyskimi osiapa

stopień wykraczający poza granice normy wiekowej dziecka i towarzyszą im istotne klinicznie problemy funkcjonowania społecznego.    Zdte.o^.rcu^,

(o lA€(J/JO rJJ. vw£LL>'vCJl1 Reaktywne zaburzenia przywiązania w dzieciństwie (F 94 U wg ICD-10 (s. 229-231).

Jest to nieprawidłowy wzorzec związku z osobami opiekującymi się dzieckiem. Występuje u niemowląt i małych dzieci, wykazuje cechy nicprzystosowawcze nie spotykane u normalnych dzieci i jest utrwalony, ale reaguje na wyraźne zmiany sposobu wychowywania. Zaburzeniu więzi mogą towarzyszyć zahamowanie wzrostu i zaburzony rozwój fizyczny (rozpoznawany jako osobna kategoria diagnostyczna). Przyczyną reaktywnych zaburzeń zachowania jest prawdopodobnie niewłaściwa opieka nad dzieckiem lub wybitnie nieudolne rodzicielstwo (maltretowanie lub zaniedby-wanic psychiczne lub fizyczne: surowe kary . stały brak reakcji na inicjowanie przez dziecko kontaktu, lekceważenie fizycznych potrzeb dziecka, powtarzające się celowe urazy, niewłaściwe żywienie). Jednak do rozpoznania nie jest wymagane stwierdzenie niedostatków środowiskowych (nie wszystkie maltretowane czy zaniedbywane dzieci wykazują reaktywne zaburzenia przywią-zania; jednocześnie wskazana jest ostrożność w postaw ieniu rozpoznania, gdy maltretowanie i zaniedbywanie nie wy stępuje).

1.    wybitnie sprzeczne lub ambiwalentne reakcje społeczne, szczególnie widoczne w trakcie rozstań i powitań (zbliżając sic dziecko może odwracać wzrok, trzymane na rękach może usilnie spoglądać w dał, na opiekunów może reagować mieszaniną zbliżania się, unikania i oporu wobec pocieszania). Odbiega to od wzorca manifestowania braku poczucia bezpieczeństwa przez normalne dzieci;

2.    wyraźne poczucie nieszczęścia, brak reakcji emocjonalnych, reakcje wycofania takie jak zwijanie się w kłębek na podłodze, reakcje agresywne wobec stanu własnego lub cudzego distresu.

3.    lękliwość i nadmierna czujność (nieustanna, baczna obserwacja otoczenia) nie zmieniające się pod wpływem pocieszania;

4.    niepraw idłowe reakcje rozciągają się na różne sytuacje społeczne i nic są ograniczone do diady dziecko - opiekun

5.    zachowana jest zdolność do interakcji społecznych i społecznego reagowania (czego nie ma w całościowy ch zaburzeniach rozwoju);

6.    mogą występować zaburzenia rozwoju mowy. ale nie rr j typowych dla autyzmu jakościowych zaburzeń komunikacji;

7.    zaburzony wzorzec interakcji społecznych ustępuje w znacznym stopniu, jeśli dziecko zostanie umieszczone w normalnym środowisku wychowawczym, zapewniający m ciągłą i odpowiedzialną opiekę;

8.    nic ma trwałych, poważnych i opornych na zmiany w otocrc' j deficytów poznawczych (jak to byłoby w autyzmie);

9.    nie należą do typowych czy charakterystycznych stereotypowe wzorce zachowań czy zainteresowań

Nie obejmuje prawidłowych odmian wzorców wybtorczeg przywiązania, zaburzeń selekty* noici przywiązan a zespołu Aspergera. zespołu złego traktowaniax następstwa** fisy^"'”¹ seksualnego łub fizycznego maltretowania dziecka po^odi. problemy psychospołeczne