Napad astmy cechuje nasilająca się duszność, uczucie ucisku w klatce piersiowej, świszczący oddech oraz kaszel z odkrztuszaniem niewielkiej ilości śluzowej wydzieliny. Pacjentowi towarzyszy lęk i szybko postępujące uczucie zmęczenia. W celu efektywniejszego oddychania chory zwykle przyjmuje ortopnoiczną pozycję ciała. W czasie napadu nasila się sinica skóry, występuje wzmożone pocenie, widoczna jest praca dodatkowych mięśni oddechowych. W ciężkich przypadkach może dochodzić do ostrej niewydolności oddechowej.
Problem pielęgnacyjny: duszność ostra, napadowa spowodowana skurczem oskrzeli.
Cel opieki:
■» ułatwienie pacjentowi oddychania.
Działania pielęgniarskie:
-* ocena nasilenia duszności, wyglądu i samopoczucia chorego,
-* pomoc pacjentowi w przyjęciu i utrzymaniu pozycji ciała ułatwiającej oddychanie (pozycja siedząca z podparciem pleców i ramion, stojąca z podparciem ramion lub siedząca z pochyleniem klatki piersiowej do przodu),
■* podanie tlenu zgodnie z obowiązującymi zasadami.
-* rozluźnienie ubrania pacjenta.
-* podanie leków na zlecenie lekarza.
Problem pielęgnacyjny: lęk spowodowany nasiloną dusznością.
Cel opieki:
-* zapewnienie pacjentowi poczucia bezpieczeństwa.
Działania pielęgniarskie:
-* towarzyszenie pacjentowi,
-• zapewnianie chorego o trafności i skuteczności podjętych działań leczniczych,
-* sprawne podawanie zleconych przez lekarza leków.
Gruźlica jest chorobą zakaźną, którą wywołuje prątek gruźlicy (Mycobacie-rium luberculosis). Zakażenie następuje drogą wziewną. Jego źródłem jest najczęściej chory, prątkujący człowiek, który wydala (podczas oddychania, kaszlu, mówienia, śmiechu) wraz z wydychanym powietrzem i wydzieliną prątki gruźlicy.
Ryzyko zakażenia zależy głównie od czasu narażenia na kontakt z czynnikiem chorobotwórczym oraz stężenia prątków w powietrzu oddechowym. Prątek gruźlicy cechuje duża oporność na działanie różnych czynników (kwasy, alkohol), jest jednak wrażliwy na wysokie temperatury, a także promieniowanie słoneczne i ultrafioletowe.
Gruźlica może dotyczyć różnych narządów (nerki, węzły chłonne, kości, stawy), jej najczęstszą postacią (w Polsce ponad 90% przypadków) jest jednak gruźlica płuc. Pierwszy kontakt z prątkiem gruźlicy określany jest jako zakażenie pierwotne i u większości osób przebiega bczobjawowo. Po 4-S tygodniach pojawia się dodatni odczyn tuberkulinowy. W tym okresie mogą występować niespecyficzne objawy podmiotowe, jak: suchy kaszel, stany podgorączkowe, nocne poty, zmniejszone łaknienie, chudnięcie, osłabienie, uczucie zmęczenia. Objawy te często mijają samoistnie. U wielu osób choroba przebiega bczobjawowo, a jej rozpoznanie jest przypadkowe (podczas obowiązujących badań radiologicznych klatki piersiowej). Ciężki przebieg gruźlicy płuc charakteryzuje się dusznością, gorączką, krwioplucicm oraz niewydolnością oddechową.
Rozpoznanie choroby opiera się na badaniu bakteriologicznym plwociny albo popłuczyn oskrzelowych lub żołądkowych u osób nicodkrztuszających.
Problem pielęgnacyjny: krwioplucic lub ryzyko jego wystąpienia w wyniku aktywnego procesu chorobowego.
Cel opieki:
-• ograniczenie krwawienia.
-* zapewnienie drożności dróg oddechowych.
Działania pielęgniarskie:
-* stała obserwacja stanu pacjenta.
-* współpraca z lekarzem i chorym w zakresie ustalenia bezpośredniej przyczyny krwawienia (odcinek dróg oddechowych, przewód pokarmowy).
-* ograniczenie aktywności pacjenta (powinien on pozostawać w łóżku, nie wy konywać żadnych gwałtownych ruchów, przy obfitym krwawieniu należy go ułożyć płasko na brzuchu z głową poniżej klatki piersiowej, aby zapewnić odpływ’ krwi i drożność dróg oddechowych).