IMG&73

rysunku IV.63 przedstawiono różne typy aparatów gębowych owadów.

r0 * Przeprowadzono następujące doświadczenie:

Z różnobarwnych kawatków tektury wycięto kwiatki o jednakowym kształcie i p₀f_Q. na płaskiej powierzchni na otwartej przestrzeni. W środku każdego „kwiatka"    ! ^,9' -

maleńki pojemnik (kapsel). Pojemnik znajdujący się w kwiatku o wybranym kolory mono wodą z cukrem. Pokarm zawsze zostawał odkryty przez pszczołę-zwladowQyJ% j pewnym czasie na „kwiatku" pojawiało się wiele pszczół. Gdy pszczoły zaczęły    I

i

cło „kwiatka" o określonej barwie, przesunięto pojemnik z pokarmem do „kwiatka” I kolorze.    \

Określ problem badawczy tego doświadczenia.

18. Na fotografiach przedstawiono przedstawicieli czterech największych grup stawonoga j _a) |§| _który z rysunków (1-4) przedstawia aparat gębowy motyla, a który komara.

C. pająk krzyżak

B. rak rzeczny

D. mucha domowa

Poniżej zestawiono szereg cech charakterystycznych dla stawonogów. Przed każdym stwierdzeniem wpisz literę (litery) oznaczającą stawonoga, dla którego to stwierdzenie jest prawdziwe.

............I. Ma serce w kształcie wydłużonej rurki.

............II. Ciało składa się z dwóch odcinków /tagm.

...........III. Ma cewki Malpighiego.

..........IV. Występują u niego tchawki.

..........V. Ma osiem członowanych odnóży krocznych.

.........VI. Tułów i odwłok składają się z niezróżnicowanych członów.

.........VII. Brak czułków.

........ VIII. Ma oczy złożone.

........IX. Ma metanefrydia (gruczoły zielone).

b) Podaj różnicę w funkcjach i budowie tych aparatów gębowych.

[ 20. Zaznacz zestaw, w którym znajdują się wyłącznie te cechy, które miały istotne znaczenie dla przystosowania się owadów do życia na lądzie.

A.    wodoszczelny oskórek, tchawki, członowane odnóża połączone stawowo,

B.    segmentowane ciało, zdolność do lotu, zróżnicowany funkcjonalnie układ pokarmowy,

C.    oczy złożone, mięśnie ułożone metamerycznie, rozwój złożony,

D.    metameria, serce po stronie grzbietowej ciała, układ nerwowy po stronie brzusznej.

21. U większości owadów w trakcie rozwoju następuje przeobrażenie. a) Poniżej podano kilka przykładów owadów, u których zachodzi przeobrażenie zupełne bądź niezupełne.

I.    mucha domowa,

II.    zmierzchnica trupia główka,

III.    komar widliszek,

IV.    ważka,

V.    chrabąszcz majowy,

VI.    jedwabnik morwowy.

Zaznacz oznaczenia tych owadów, u których zachodzi przeobrażenie zupełne, b) Na rysunku IV.64 przedstawiono kilka typów larw. Do każdego typu larwy dodaj nazwę owada (I—VI), u którego w rozwoju ta larwa występuje.