- 117 -
71. Oznaczanie ogólnej przemiany materii w komorze resplracyjnej ^
Przyrządy i materiały: komora res-piracyjna, płuczka Dreschla, rury Pettenkofera, zlewki, biu-rety, statyw, łapa do biuret, 0,1a HgSO^, 0,1a Ba(0H)2, 0,1-procent. czerwień fenolowa, królik, kot lub szczur.
Dwutlenek węgla wydalany z powietrzem wydechowym możemy oznaczyć w wypadku małych zwierząt w komorze respiracyjne j (3 - rys.58). Przez płuczki komory respiracy jnej 4 i rurkę
Powinę
Rys. 50. Schemat badania przemiany, energii w aparacie respi-racyjnym: 1 - butla (płuczka), 2 - rura Pettenkofera, 3 - komora respiracyjna, 4 -. płuczki
Pettenkofera 2, które łącznie stanowią układ zamknięty, powietrze jest wsysane za pomocą pompy wodnej. Powietrze przechodząc przez płuczkę wypełnioną nasyconym roztworem Ba(0H)2 pozostawia tam C02 i oczyszczone wchodzi 'do komory respiracyj-nej, w której przebywa zwierzę. Z komory powietrze (z C02) skierowane jest do rury Pettenkofera wypełnionej roztworem
0,1n Ba(OH)2» gdzie następuje wiązanie C02 według wzoru:
\
Ba(0H)2 + C02 --^BaCOj + HgO
Wydalony przez zwierzę dwutlenek węgla i związany następnie z wodorotlenkiem Baru określa się ilościowo z różnicy stężenia Ba(0H)2 przed i po doświadczeniu.
Przygotowany 0,1n Ba(0H)2 miareczkujemy kontrolnie 0,1n H2S0^ w oBecności wskaźnika - czerwieni fenolowej. Napełniar my rurę Pettenlcofora 150 cm^ 0,1n Ba(0H)2- i zestawiamy urzą-dzenio do doświadczenia, jak podano na rysunku. Po aspiracji, powietrza w ciągu ok. 10 min. zlewamy-prz^z. komorę- re-epira— eyj-ną wadoroklaiLok-Baru i odstawiamy do czasu opadnięcia węglanu Barowego. Następnie odmierzany 10 cm^ Ba(0H)2 znad osadu i miareczkujemy ponownie kwasem siarkowym.
3
Przykład. Przed doświadczeniem 10 cnr 0,1n I^SO^ zoBojęt-niamy 10 cm^ 0,1n Ba(0H)p. Po doświadczeniu do zoBojętnienia
7i <- "z •
10 cnr Ba(0H)2 zużyliśmy cnr I^SO^. WoBec tego różnica:
10 cnr* Ba(0H)2 - cm^ HgSO^ = 4,9 cm^ Ba(OH). została'związana przez C0o. Całkowita oBjętośó używanego w doświadczeniu wodorotlenku Baru wynosiła 150 cm , zatem 73 cnr tej suBstan-cji zostało zużyte na .wiązanie C02; wynika to z proporcji:
10 cm5 Ba(0H)2 - 4,9 cm5 C02 150 cm^ Ba(0H)2 - 73 C02
(Gramocząsteczka Ba(0H)2 waży 171 g, a gramocząsteczka
COp — 44 g.)
3
1000 cnr 0,1n Ba(0K)2 zawiera 8,55 g Ba(0H)2, a więc 73 cm^ 0,1n Ba(0H)2 zawiera 0,618 g Ba(0H)2.
Ponieważ jednej grampcząsteczce Ba(0H)2 odpowiada jedna gramocząsteczka C02, to:
171 g : 44 .g = 0,618 g : X
X
0,618 • 44-171
0,159
CO