Kolendowicz7

Wyjątkowo cenne są duże wytrzymałości na zginanie i rozciąganie. Wadą plastobetonów, hamującą ich szersze stosowanie w konstrukcjach budowlanych, jest podatność na pełzanie, większa odkształcalność, mała ognioodporność oraz wysoka cena, szczególnie w Polsce.

■ Do innych kompozytów należą polimerobetony, które są odmianą betonów cementowych, modyfikowanych przez dodatek różnych dyspersji związków polimerowych. Dodatki te zwiększają urabialność, co prowadzi do zmniejszenia wody i wzrostu wytrzymałości betonu. Wzrasta także odporność na wstrząsy i działania chemikaliów. Polimerobetony są materiałem tańszym od plastobetonów.

9.12. Grunty budowlane

Grunt jest również w pewnym sensie materiałem konstrukcyjnym, a jego rola w projektowaniu budowli jest doniosła. Wszystkie obciążenia budowli oraz jej ciężar własny są poprzez fundamenty przekazywane na grunt, którego właściwości nośne muszą być takie, aby wszystkie siły bezpiecznie przenieść.

■    Rozróżniamy dwa zasadnicze rodzaje gruntów mineralnych: skały lite oraz grunty luźne, rozdrobnione, złożone z ziarn. Istnieją także grunty nasypowe.

■    Do skał należą np. granity, wapienie, gnejsy, piaskowce. Do drugiej grupy gruntów zaliczamy rumosze, żwiry i piaski, które w miarę zmniejszania się ziarn przechodzą w lessy, gliny tłuste, a w końcu w iły, w których struktura ziarnista jest już niedostrzegalna. Powyższa klasyfikacja gruntów uzależniona jest od wielkości ziarn: rumosze (kamienie) mają ziarna większe od 40 mm, żwiry — 40 + 2 mm, piaski — 2 + 0,05 mm, pyły — 0,05 + 0,002 mm i iły poniżej 0,002 mm.

■    Grunty mineralne dzielimy na sypkie i spoiste. Grunty sypkie mają mniej niż 2% iłów i mniej niż 30% pyłów. Grunty spoiste mają wyższe zawartości iłów i pyłów. Między gruntami sypkimi a spoistymi zachodzą znaczne różnice fizyczne.

■    Wytrzymałość gruntu, jego zdolności nośne, zależą od różnych czynników.

■    W gruntach sypkich zależą one od stopnia zagęszczenia i wilgotności. Rozróżniamy trzy stopnie zagęszczenia: luźny, średnio zagęszczony i zagęszczony. Największą nośność mają rumosze przy wypełnieniu porów gruntem sypkim, najmniejszą — piaski drobne, luźne i wilgotne.

■    W gruntach spoistych rozróżniamy następujące stany konsystencji: zwarte, półzwarte, twardoplastyczne, miękkoplastycznc i płynne. Największą nośność ma grunt o konsystencji zwartej. Konsystencja płynna uniemożliwia wykorzystanie gruntu do celów budowlanych.

■    Największą oczywiście nośność mają skały. Ich wytrzymałość jest co najmniej równa lub większa od wytrzymałości materiału użytego do budowy fundamentów. Zależy ona od rodzaju skały i stopnia jej spękania.

■    Na pewnej głębokości poniżej terenu występuje zawsze woda, zwana wodą gruntową. Jeśli fundament znajduje się powyżej zwierciadła wody, jej obecność nie ma znaczenia. Jeśli natomiast fundament sięga poniżej zwierciadła wody, wówczas wynikają trudności przy budowie fundamentów. Powstaje wtedy również wypór, czyli parcie wody od dołu na fundament. Każdy metr sześcienny budowli zanurzony w wodzie gruntowej oraz sam grunt tracą wówczas na masie jedną tonę.

■    Wszystkie grunty pod wpływem obciążenia ulegają skomprymowaniu, w wyniku którego budowla osiada. Przy budowlach większej długości obciążonych nierównomiernie, osiadanie może być również nierównomierne. W takim przypadku, aby budowla nie popękała, stosuje się tzw. dylatacjc, czyli dzieli się szczelinami budynek na odpowiednio krótkie odcinki.

■    Ciężar objętościowy jest zależny od rodzaju gruntu i jego wilgotności. Dla żwirów i piasków średnio zagęszczonych i mało wilgotnych wynosi on ok. 17 kN/m³, a dla glin twardoplastycznych ok. 21,5 kN/m³.

■    Ustalenie nośności gruntu wymaga pobrania próbek w terenie i przeprowadzenia badań w laboratorium. W tablicy 9-7 podano orientacyjne wartości jednostkowych

157