Kontrola, pomiar, ocena procesu kształcenia

KONTROLA, POMIAR, OCENA PROCESU KSZTAŁCENIA

1.    Kontrola to proces porównywania uzyskanego wyniku działania z założonym celem oraz na doprowadzeniu stanu rzeczywistego do pożądanego (w przypadku stwierdzenia odchyleń).

2.    Funkcje kontroli kierowniczej: diagnostyczna, inspirująca, wychowawcza (sprzężenie zwrotne w pełnym cyklu).

3.    Rodzaje kontroli: wstępna (początkowa), bieżąca i końcowa oraz wewnętrzna i zewnętrzna. Kontrola strategiczna organizacji „w ruchu”, „uczącej się”, samokontrola i samoregulacja (dziś i jutro w instytucji oświatowej).

4.    Pomiar to określenie miejsca na skali wartości - CEL założony - WYNIK.

5.    Ocena to opinia wartościująca (pozytywna lub negatywna - o przedmiocie opinii, stanie rzeczy, osobie, zdarzeniu). W zdaniach i innych formach oceniających (stopnie, punkty); czyny ludzkie są to pierwiastki subiektywne. Rozróżnia się oceny emocjonalne, etyczne, moralne i utylitarne np. prakseologiczne i techniczne, przy których możliwe jest odwołanie się do praw nauki.

6.    Etapy procesu kontroli, pomiaru i oceny: określenie celu, przedmiotu, terenu, czasu oraz założeń metodycznych tj. metod, wskaźników, kryteriów, narzędzi, form prezentacji wyników i wniosków.

7.    Błędy i nieprawidłowości w procesie kontroli, pomiaru i oceny wynik efektów,

skuteczności, rezultatów pracy — ucznia, nauczyciela, dyrektora, szkoły, systemu edukacyjnego - to...............?

8.    Czynniki wpływające na wyniki działalności dydaktyczno-wychowawczej - na sprawność, odpad, odsiew, losy, przygotowanie, przydatność, kompetencje - wyrazić można następującym wzorem: WYNIK (efekt) = f(c + u + n + t + m + o + w + ś)-wskaźniki jednakowo ważne, decydujące o relacji - W = M, W > M, W < M.

9.    Kontrola, pomiar i ocena jest procesem ustawicznym, ciągłym, odnoszącym się do wszystkich elementów i przejawiającym się w ewaluacji zarówno programów kształcenia, jak też systemu oceniania. Jest to dynamiczny, zmienny zmuszający do ustawicznego doboru kryteriów, istotnych z punktu widzenia dyrektora szkoły, nauczyciela i ucznia.

PYTANIA KONTROLNE

Jakie są związki kontroli i planowania?

Jakie są skutki braku sprzężenia zwrotnego w procesach kontroli?

Dlaczego w procesach kontroli należy stosować normy zawodowe (umiejętności, wiedza,

cechy, postawy i inne, jakie?).

Jakie zjawiska i procesy w pracy szkoły powinny być objęte kontrolą, pomiarem i oceną

(przykłady)?

LITERATURA

Prace B. Niemiecko, U. Jaruszka, Pomiar wyników a jakość kształcenia zawodowego, Wyd.

TWP. Warszawa 2000.

Materiały metodyczne.