4.2.
W sprawozdaniach finansowych znajdują odzwierciedlenie operacje przeprowadzane przez bank, bowiem to one kształtują bilans banku oraz jego wyniki finansowe. Od trafności tych transakcji zależy kondycja banku, zaś sprawozdania finansowe umożliwiają zagregowaną ocenę wpływu tych operacji na sytuację banku.
Banki są zobligowane do sporządzania na zamknięcie roku obrotowego i upublicz-niania po przyjęciu przez walne zgromadzenie akcjonariuszy czterech sprawozdań finansowych:
■ bilansu.
■ rachunku zysków i strat.
■ rachunku przepływu środków pieniężnych.
■ sprawozdania ze zmian w kapitale własnym oraz towarzyszącej im informacji dodatkowej.
Banki działające w Polsce podlegają zróżnicowanym standardom rachunkowości. Banki znajdujące się w publicznym obrocie, a także te, które są zobligowane do przygotowywania sprawozdań skonsolidowanych (bank + podmioty z grupy kapitałowej) są zobowiązane do stosowania Międzynarodowych Standardów' Rachunkowości i Między na rodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSR/MSSF) do sprawozdań skonsolidowanych. W ich przypadku sprawozdania jednostkowe mogą być sporządzane wg standardów krajowych bądź - po decyzji walnego zgromadzenia - wg MSR/MSSF. Pozostałe banki stosują standardy krajowe.
Należy dodać, że MSR/MSSF zostały wdrożone w całej Unii Europejskiej za pomocą stosownych dyrektyw. MSR/MSSF nie przewidują wzorów' sprawozdań finansowych. lecz pozostaw iają w tej kwestii swobodę podmiotom je sporządzającym. Ogólnym celem takiego rozwiązania jest jak najlepsze zaprezentowanie specyfiki działania podmiotu, ale utrudnia to porów'nywalność danych, a tym samym przeprowadzenie analizy porównawczej między bankami. Na szczeblu UE wprowadzono wzorzec sprawozdania przekazywanego nadzorowi (FIN-REP).
Ze względu na to, w punkcie 4.3. przedstawione zostaną wskaźniki, których konstrukcja opiera się głównie na wielkościach finansowych prezentowanych w sprawozdaniach przygotowywanych wg standardów' krajowych, które w wielu przypadkach mają swoje odpowiedniki w sprawozdaniach przygotowywanych wg standardów międzynarodowych, skoncentrujemy się na tym rodzaju sprawozdań.
Na rysunku I przedstawiamy uproszczony układ i strukturę sprawozdań finansowych banku. Bilans jest sprawozdaniem sporządzanym na określoną datę jest „fotografią” stanu majątku i zobowiązań. W bilansie aktywa są równe sumie zobowiązań i kapitałów własnych. Bilansowi towarzyszy zestawienie zobowiązań pozabilansowych.
oszczony układ bilansu
PASYWA
AKTYWA
I. Operacjo z bankiem centralnym
1. Kredyty z banku centralnego
2. Operacje kredytowe t instytucjami [ finansowymi
2. Depozyty instytucji finansowych
3. Depozyty od klientów
3. Operacje kredytowe z klientami
5. Dłużne papiery wartościowe
4. Dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez bank i inne instnimenty finansowe
6. Akcje i inne instrumenty finansowe
5. Kapitały własne i wynik finansowy
6. Inne pasywa
7. Finansowy majątek trwały
8. Pozostały majątek trwały
9. Inne aktywa
Należy zwrócić szczególną uwagę na pozycje 2 i 3 po stronie aktywów, dlatego że ich wartość jest urealniana poprzez tworzenie rezerw celowych na należności zagrożone (wg MSR/MSSF - odpisów- z tytułu utraty wartości). Rezerwy celowe (odpisy z tytułu utraty wartości) występują w podwójnej roli - odpisy na rezerwy w danym okresie obrotowym są uwzględniane w rachunku zysków i strat (saldo
Rachunek zysków i strat
Wynik z tytułu odsetek |
+ |
Wynik z pozostałych ! operacji bankowych [ |
Wynik działalności bankowej |
Koszty działania banku ! | |
Wynik z tytułu rezerw |
♦ ■ |
Wynik działalności operacyjnej |
Wynik działalności operacyjnoJ |
Wynik na operacjach ! nadzwyczajnych | |
Wynik finansowy brutto: zysk bąd/ strata |
Podatki |
Wynik działalności bankowej
Amortyzacja
Wynik finansowy brutto: zysk bądź strata
Wynik finansowy netto: z.yak bąd/ strata