Bank z zasady dokonuje analizy kondycji finansowej klienta. W związku z tym ryzyko pokrycia zobowiązań jest niskie. Zleceniodawca zwraca się do banku o gwarancję tylko wówczas, gdy w jego ocenie wysokość prowizji jest niższa niż wartość gwarancji dla beneficjenta (niższy procent, zw iększenie sumy kredytu).
W celu ograniczenia ryzyka związanego z gwarancją bankową wprowadzono wymóg uwzględnienia porozumienia typu stand-by w aktywach banku skorygowanych o czynnik ryzyka przy obliczaniu współczynnika adekwatności kapitału.
Operacje papierami wartościowymi dokonywane przez banki mają istotne znaczę-1 nie dla zaopatrzenia gospodarki w kapitał. Za operacje papierami wartościowymi należy uznać te wszystkie operacje bankowe, które polegają na emisji, zakupie j i sprzedaży, a także na przechowywaniu papierów wartościowych i administrowa*] niu nimi. Banki na rynku papierów wartościowych dokonują szeregu operacji. Są to] w szczególności:
- pośredniczenie w' przeprowadzaniu emisji,
- inwestowanie w obce papiery,
- pośrednictwo: działalność dealerska (handel papierami wartościowymi we własnym imieniu i na własny rachunek),
- działalność brokerska (handel akcjami we własnym imieniu, ale na rachunek składającego zlecenie),
- sekurytyzacja.
- zarządzanie portfelem klienta.
Operacje emisyjne mają charakter usługi świadczonej przez banki dla podmiotów gospodarczych, które dokonują emisji papierów wartościowych. Usługa ta polega na : organizacji ich zbytu.
Wprawdzie emisja papierów wartościowych może być przeprowadzona przez emitenta samodzielnie, ale praktycznie jest to praw ie niemożliwe (konieczność rozbudowy sieci sprzedaży, dobry kontakt z giełdą itp.). Dlatego też na ogół emisja dokonywana przez niebanki jest obsługiwana przez banki, które mają wymienione wyżej możliwości.
Banki świadczą w' tej dziedzinie różnego rodzaju usługi. Najbardziej typowym rozwiązaniem jest powstanie odpowiedniego konsorcjum bankowego, które przejmuje daną emisję akcji w zasadzie w formie komisowej i następnie umieszcza ją na rynku bądź w' swoim imieniu, bądź też na rachunek emitentów,
H mit owe konsorcja emisyjne mogą mieć różny charakter. Wyró/tlia się trzy rodza-l« konsorcjów:
konsorcjum łączące przejęcie i sprzedaż emisji banki przejmują całość emisji, inz|Buwadzają ją poprzez subskrypcję lub między własnymi klientami, a pozostałą i/ęić papierów wartościowych przejmują członkow ie konsorcjum; konsorcjum wyłącznie emisyjne, zajmuje się tylko rozprowadzaniem emisji, ale me przejmuje związanego z tym ryzyka:
konsorcjum wyłącznie przejmujące, oznacza subskrypcję całości emisji przez i su me banki.
Bh/cbicg operacji emisyjnej polega na:
■lawarciu umowy o przejęciu przez bank papierów wartościowych od emitenta;
• ustaleniu warunków pośrednictwa bankowego (komis czy zakup);
B rozprowadzeniu emisji wśród nabywców.
fKo/prowadzenie papierów wartościowych może nastąpić w drodze:
■ subskrypcji; f sprzedaży z wolnej ręki;
E rozprowadzenia przez giełdę.
Nmczęściej stosowaną formą rozprowadzania papierów wartościowych jest subskrypcja. Następuje ona poprzez rozesłanie do potencjalnych nabywców przez bank [wiodący w konsorcjum odpowiednich prospektów informacyjnych, opublikowanie ■głoszeń w prasie, umieszczenie informacji w bankach i na stronach internetowych
• im młaży z wolnej ręki banki dokonują stopniowo, w zależności od kształtowania Uf popytu na emitowane papiery wartościowe. Sprzedaż następuje na podstawie Mferty sprzedaży, podobnie jak przy subskrypcji. Instytucje kredytowe oferują te pa-plery po odpowiednim kursie, ale zastrzegają sobie możliwość jego zmiany. Równie/ lama sprzedaż może być zakończona wcześniej bądź przedłużona.
i u/prowadzanie emisji przez giełdę było do pierwszej wojny światowej podstawtm q Ubrmą puszczania w obieg papierów wartościowych. Obecnie rozprowadza się w Im iposob na ogól jedynie pozostałości papierów wartościowych, nie rozprowadzony- li kty innych formach. Rozprowadzenia dokonuje bank wiodący w konsorcjum. który pi o [Minuje sprzedaż określonej ilości papierów wartościowych, po określonym kur Ule od określonego dnia. a następnie w drt»d/e interwencji działa w kierunku u!i/v llinnia ich kursu.
I nnsja akcji, której celem jest powołanie nowej spółki akcyjnej, jest na ogół zakupywa mi przez założycieli, rzadko zaś rozprowadzana wśród publiczności.
Hanki z reguły uczestniczą w tych emisjach, które mają na celu podwyższenie kapitału już istniejącego przedsiębiorstwa. Przy tego typu operacjach starzy akcjonariusze mają prawo pierwokupu akcji dla zapewnienia ich udziału majątkowego i prlwa głosu. Dlatego też konsorcjum bankowe musi zaproponować zakup nowych akcji starym akcjonariuszom. Jeżeli stary akcjonariusz nie wykorzysta swego uprawnienia, bank może wr jego imieniu sprzedać jego prawo pierwokupu. Ponieważ
131