685
15.2. Obliczanie składników kosztów
Na całość kosztów składają się:
- koszty bezpośrednie,
- koszty pośrednie.
W skład kosztów bezpośrednich wchodzą koszty materiałów związane z określonym produktem i koszty robocizny bezpośredniej. Są to koszty, których ustalenie jest ściśle związane z procesem technologicznym i liczbą wykonywanych elementów. Można je obliczyć na podstawie odpowiednich dokumentów. Są to karty robocze, służące do obliczenia robocizny, i kwity magazynowe do obliczenia kosztów materiałowych.
W skład kosztów pośrednich wchodzą:
- koszty wydziałowe,
- koszty ogólnozakładowe,
- koszty braków.
Koszty wydziałowe są związane z pracą wydziału, na którym jest prowadzona określona część procesu technologicznego. Głównymi składnikami tych kosztów są:
- koszty ruchu maszyn i urządzeń produkcyjnych,
- koszty ogólnozakładowe (utrzymanie i amortyzacja budynków, remonty budynków, transport wydziałowy, utrzymanie laboratoriów wydziałowych, zużycie przedmiotów nietrwałych, inne koszty).
Koszty ogólnozakładowe rozdziela się najczęściej wg przyjętego w danym zakładzie klucza. Są to koszty administracyjno-gospodarcze, ogólnoprodukcyjne (dział konstrukcyjny, dział technologiczny, centralne laboratorium itd.).
Omówione będą teraz najważniejsze składniki wpływające na koszt wyrobu.
15.2.1. Koszty materiałów podstawowych
Koszty materiałów podstawowych M są równe wartości materiałów pobranych do produkcji określonego wyrobu, pomniejszonej o wartość odpadów gdzie: M\ - masa materiału niezbędna do wykonania jednej części, M„ - masa odpadów i wiórów, obliczana najczęściej jako różnica masy M\ i gotowej części, Ci - cena jednostkowa materiału, C„ - cena jednostkowa odpadów, N„, - narzuty kosztów materiałowych.