Metrologia

Przedmiot: PODSTAWY METROLOGII	Kod:	Semestr 3
Liczba godz/tydzień wykład 30/2	Przedmiot: Obowiązkowy	Liczba punktów:

Prowadzący: prof. dr inż Jan Chajda, e-mail: Chąjda @sol.put.poznan.pl Instytut/Wydzial:

Instytut Technologii Mechanicznej / Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Miejsce przedmiotu w programie studiów:

Przedmiot obowiązkowy na kierunku Mechanika i Budowa Maszyn Wydziału Budowy Maszyn i Zarządzania

Opis przedmiotu:

1.    Teoria pomiaru, pomiar i jego istota, wynik pomiaru, metody, rodzaje i sposoby pomiaru. Mezurant.

2.    Układ jednostek miar SI, definicja metra, etalony, wzorce miar długości.

3.    Błędy pomiaru, definicja i klasyfikacja, błędy systematyczne, przypadkowe i nadmierne. Eliminacja i oszacowanie błędów, wyznaczenie niepewności pomiaru.

4.    Statystyczna analiza wyników pomiaru.

5.    Charakterystyki statyczne i przetworników pomiarowych. Linearyzacja charakterystyki.

6.    Charakterystyki dynamiczne przetworników pomiarowych. Przetworniki O-rzędu, l-rzędu i 2-rzędu.

7.    Narzędzia pomiarowe. Podział narzędzi. Hierarchia wzorców. Charakterystyka przyrządów. Zakres, klasa, błąd przyrządu. Oddziaływanie przyrządu na wielkość mierzoną.

8.    Metody pomiaru. Klasyfikacja. Metody bezpośrednie i pośrednie. Błędy metod pośrednich. Inne metody pomiarowe.

9.    Zagadnienia metrologiczne. Wzorcowanie. Legalizacja.

10.    Klasyfikacja i właściwości metrologiczne narzędzi pomiarowych. Wzorce długości i kąta. Wzorce kreskowe i końcowo-kreskowe. Wzorce końcowe. Płytki wzorcowe.

11.    Wałeczki i kulki pomiarowe. Szczelinomierze. Wzorce falowe. Wzorce kąta. Wzorce końcowe kąta. Płytki kątowe. Pryzmy wielościenne. Kątowniki. Liniały miernicze. Płyty miernicze.

12.    Wzoce inkrementalne. Wzorce kodowe. Inkrementalne układy pomiarowe kąta. Kodowe układy pomiarowe kąta.

13.    Metody sprawdzania wybranych narzędzi pomiarowych. Płytki wzorcowe, suwmiarki, mikrometry, kątowniki, kątomierze.

14.    Metody sprawdzania wybranych narzędzi i maszyn pomiarowych. Mikroskopy, głowice i czujniki pomiarowe, współrzędnościowe maszyny pomiarowe.

15.    Projektowanie, sprawdzanie i nastawianie sprawdzianów.

Cele:

Zapoznanie się z istotą metrologii, charakterystyk wzorców i narzędzi pomiarowych oraz metod i rachunku błędów.

Wymagane wiadomości:

Wiadomości z zakresu statystyki i analizy matematycznej.

Forma prowadzonych zajęć:

Wykład ilustrowany foliami.

Metoda oceny:

Egzamin.

Literatura podstawowa:

1. Piotrowski J.: „Podstawy metrologii”, PWN, Warszawa, 1979,

2.    Hagel R., Zakrzewski J.: „Miernictwo dynamiczne”, WNT, Warszawa 1984,

3.    Jezierski J.: „Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn”, WNT, Warszawa 1998.