ł-z. i. rodstan y transmisji danych
Rys. 3.19. Konfiguracja różnicowego sygnału QPSK (zalecenie V.22)
W większości przypadków kodowanie duobitowe jest stosowane z czteroma wartościami fazy zamiast czterech różnych częstotliwości i wtedy nazywane jest kwadraturowym kluczowaniem fazy QPSK (ang. Quadrature Phase Shift Keying). Konfiguracja sygnału QPSK jest pokazana na rys. 3.19. Zauważmy jeszcze, że tak naprawdę wykres przedstawia różnicową wersję kluczowania, a duobity odwzorowano w możliwe zmiany fazy zgodnie z kodem Graya. Kod Graya zapewnia, że błąd odtworzenia fazy pomiędzy sąsiednimi stanami znamiennymi wiąże się z przekłamaniem tylko jednego bitu.
Trzykrotne powiększenie szybkości transmisji zapewnia ośmiowartościowe kluczowanie PSK (8-PSK) o ośmiu wartościach fazy zmieniających się co 45°, natomiast czterokrotne — kluczowanie 16-PSK (szesnaście różnych wartości fazy). Budowa takich modemów jest możliwa, ale wiąże się to ze wzrostem komplikacji układów elektronicznych.
Jeszcze większe szybkości transmisji zapewniają modulacje hybrydowe. Przykładowo, w wielu modemach jest stosowana modulacja QAM (ang. Quadrature Amplitudę Modulatioń), łącząca zmiany fazy oraz amplitudy sygnału zmodulowanego. Przykładowy modem QAM, zgodny z zaleceniem ITU V.29, zapewnia niezawodną transmisję danych przy szybkości 9,6 kbit/s wykorzystując osiem wartości fazy (wybieranych przez trzy kolejne bity) oraz dwie amplitudy (wybierane przez czwarty bit danych) częstotliwości nośnej 1700 Hz. Konfiguracja sygnału wyjściowego modemu ITU V.29 jest przedstawiona na rys. 3.20. Konfiguracja zawiera 16 różnych punktów, jak można się bowiem spodziewać cztery kolejne bity danych to 16 różnych możliwości. W konfiguracji pokazanej na rys. 3.20 są
wykorzystane cztery amplitudy s/l", 3, 3 y/l oraz 5 V, ale tylko dwie z nich są przypisywane do każdej z ośmiu możliwych wartości faz. Przy tak skomplikowanym sygnale wyjściowym modemu przydatność graficznego przedstawiania jego konfiguracji staje się oczywista.
Dla podanego przykładu możemy w sposób następujący wyznaczyć szybkość sygnalizacji:
,, ,, szybkość transmisji [bit/s]
szybkosc sygnalizacji =- (3.3)
liczba bitów na stan znamienny
W rozważanym przykładzie liczba bitów przypadająca na jeden stan znamienny sygnału wyjściowego modemu jest równa lóra^więc szybkość transmisji 9,6 kbit/s jest osiągana przy szybkości sygnalizacji 2400'bodów. - /-/
Podany dalej wzór pozwala wyznaczać teoretyczną, maksymalną szybkość transmisji (C) dla kanału o szerokości pasma (B) Hz i liczbie stanów znamiennych (M):
C = 2B\og2M bit/s (3.4)
83