Obrazek 0002(2)

24

Podział podłoży na podstawie różnic w konsystencji:

•    stałe (1,5 - 2,0% agaru; 10-15% żelatyny)

•    płynne

•    półpłynne (0,1 - 0,7 % agaru). Służą do badania ruchu bakterii, przechowywania szczepów, oceny wymagań tlenowych badanych drobnoustrojów

Tabela 6

Czynniki zestalające podłoża

Żelatyna	Agar
proste białko, kwaśny hydrolizat kolagenu zwierzęcego	polisacharyd zawierający reszty siarczanowe, obecny w glonach morskich, krasnorostach
rozpuszczalna w ciepłej wodzie (w 25°C), postać galaretowatego żelu	koloid pęczniejący w wodzie, silnie chłonący wodę, temp. rozpuszczania 59 - 95°C, temp. krzepnięcia 45 - 48°C
rozkładana przez bakterie i grzyby proteolityczne	rozkładany przez nieliczne drobnoustroje
utrata właściwości zestalających przy kilkakrotnym przeprowadzeniu z zolu w żel	nie traci właściwości zestalających przy wielokrotnym przeprowadzaniu z zolu w zel
I zmienia pH podłoża	bez wpływu na odczyn środowiska
! iiość niezbędna do zestalenia podłoża 10 -115%	dodatek agaru niezbędny do uzyskania podłoża stałego 1,5 - 2,5%
! substrat pokarmowy (źródło N) dla drobnoustrojów proteolitycznych - efekt - upłynnienie podłoża	wyłącznie czynnik zestalający podłoże
	w środowisku o pH < 5,0, podczas sterylizacji ulega częściowej hydrolizie (traci właściwości zestalające)

Formy zestalania podłoży stałych:

1.    Podłoża zestalone na płytkach Petriego

2,    Podłoża w probówkach zestalone w formie:

•    słupka

•    skosu

•    półskosu

Zastosowanie podłoży stałych: ad 1.

•    izolowanie pojedynczych kolonii bakteryjnych

•    określanie morfologii kolonii jako cechy różnicującej

•    określanie liczby drobnoustrojów

ad 2.

•    przechowywanie czystych szczepów bakterii

•    określanie niektórych cech fizjologicznych bakterii (sposób oddychania, zdolność ruchu)

•    określanie cech biochemicznych bakterii

Podział podłoży na podstawie różnic w zapotrzebowaniu pokarmowym drobnoustrojów:

•    proste - podłoże umożliwiające wzrost większości drobnoustrojów z danego środowiska

•    wzbogacone - podłoże proste zawierające dodatkowe czynniki wzbogacające jak ekstrakty z drożdży, czy tkanek zwierzęcych - mózg, serce, umożliwiające wzrost bardziej wybrednych pod względem odżywczym bakterii z danego środowiska

Podział podłoży na podstawie celu jakiemu służą:

•    podstawowe - zamiennie używana nazwa podłoża prostego

•    specjalne:

-    namnażające - służą do namnażania bakterii

-    namnażająco-wybiórcze - służą do namnażania określonych rodzaj bakterii. Dodany inhibitor hamuje rozwój większości gatunków a umożliwia rozwój poszukiwanego gatunku

-    wyblórczo-różnicujące - następuje na nich wzrost wybranych gatunków i jednocześnie ich wstępne zróżnicowanie

-    różnicujące - służą do określenia wybranej cechy biochemicznej wybranego szczepu co pozwolą na zróżnicowanie tego szczepu na bakterie posiadające i nie posiadające badanej cechy

-    szczególnego przeznaczenia - wykorzystywane do transportu szczepów, przechowywania bakterii, maksymalnej produkcji niektórych metabolitów, badań genetycznych

Co decyduje o wyborze podłoża ?

•    wymagania izolowanego drobnoustroju

•    założony cel eksperymentu

Podłoża podstawowe pełne

Izotoniczność środowiska = ciśnienie osmotyczne środowiska, optymalne dla zawieszonych w nim komórek ludzkich, zwierzęcych i bakteryjnych