Obraz0

podczas -ozw.ązywan.g _z    s_amore9

i Gearhart. 1987). We wstawcT M^F_^rp^Una' ¹"^{0; Pr}atl i i_{n tQ}    ^

odpowiedzieć na py,an,e. _iak,e _S,1 ^Przedstawiamy _bad'ⁿn ’⁹⁸⁸- Saxe. Guberman przez n,ch metod uczeń,a _d„_ec,    •odX*‘^^ch ««ano £

^{V h PfZaz} Wygo,_s“_ego^{P Zyia|ą s,}°SOwaniu

Model Lurii Zainteresowanie Wvaoi«iw

Aleksander Luna (1961 iqao\ *^yoiSK,ego regulacia ur^k naśladowaniu przez dzieci mowy    ^koncen,r°wai ^^^2" ^{1690 uczeń}

w kontrolowaniu zachowań małych ^{6 Luna ba,dz,e}l Inte,^!^ ^WSZys,k'^{m na} nych obserwacjach zabaw dTleci natom ^WV9°^,Sk'    ^

metody laboratory.ne (Voca,e. 1^7,    ^ ^S><~

Luna interesował si_ę takim prostym zachn we, gruszki. Pozwoliło mu ,o m in. wykryó    ^{,ak śc,skanie} sumo-

zaczyna scskac gruszkę lub powstrzymuje l _od ,Jn ^p0wodu*' *e dziecko me zaczyna). Tu zajm.emy się tylko dwoma cLnnlT ^{(CZyli przesla}'^{e iciska}ć >ub Luria. Pierwszy stanowiło to, czy dziecko rea ^Spośród kilku, które badał (znaczenie) wypowiadanego polecenia czy raczeni ^Seman,yc^ zwartość

zrzr^irou—* * ~:r^z s» c;:rs.

Między 18. miesiącem a 3. rokiem życia tylko wypowiedzi osób dorosłych mogą wpływać na reakqe dziecka; werbalizacje dziecka są nieskuteczne. Poza tym połece me może tylko zamiqować zachowanie, nie jest w stanie go powstrzymać Jeśl, dwulatek ściska gruszkę, to na przykład instrukcja „Przestań!” zwykle prowadzi do tego. że dziecko nawet mocniej przyciska trzymany przedmiot. Dzieje się tak dlatego, ze aspektem mowy. który kontroluje zachowanie dziecka w tym wieku, jest jej intonacja. Z tego samego powodu maluchy równie często zaczynają ściskać gruszkę po usłyszeniu polecenia „Nie ściskaj!" jak na polecenie ..Naciśnij!”

W wieku od 3 do 4 i pół roku mowa zewnętrzna jest w stanie kontrolować zarówno rozpoczynanie, jak powstrzymywanie się od pewnych zachowań, co wskazuje na to. że dzieci zaczynają brać pod uwagę znaczeniowy aspekt poleceń Egocentryczna mowa dziecka (wywołana instrukcją eksperymentatora) także może juz kontrolować rozpoczynanie jakiejś czynności, lecz ponieważ dziecko reaguj wiko na dźwiękowy aspekt swoich wypowiedzi egocentrycznych, me potrafi jeszcze samo powstrzymywać się od wykonywania zakazywanych czynności.

U dzieci pięcioletnich mowa egocentryczna kontroluje zachowanie prawei tak samo dobrze jak polecenia eksperymentatora. Luna stwierdził, ze od tego mnie wiece, momentu zaczyna się proces internalizacji ^ośnego rnowieni^ gdy^ <*» zaczyna,ą kierować w.asnym zachowaniem za

końcowego etapu procesu Luria me objął I® ^{pa sw} _wszystkie potwierdziły tego Model Uiiil zainspirował darda.“zŁ* V> badan,e. przewidywania (Miller. Shelton i Fa .    rozdziału Eksperyment ten dobrze

a wyniki innych omOwi_W -

ilustruje dokonane przez Łunę roz    uczestniczyły w zabawie polegającej na

tym. ze chodziły wkoło, a na znak prowuu^ ^ _{swoich s},ó_P) • eksperymentator wykonywa |    Dotknij swoich stóp!

wydawał polecenie, aby dzieci zrobił o sa^L ^ _{pod2ielono na} ,rzy grupy, me robiły (..Nie dotykaj swoich stóp. ) _D0|_ecenia cichym głosem, w drugie, 9.UP*    ***

wy a ie, rytmem (intonacja).    Z, za.rzymyw® * - -*»>

tym, ze chodziły wkoło, a na znak P^r°^^a ^ _d⁹0(ykal sw0ich stóp) i równocześnie eksperymentator wykonywa' ja^9 ^ _{sgm0 ( >Dot}Knij swoich stóp!") albo by tego

pierwszei Zadnim, a w trzeciej