, „«* z Bończy tematyka . ton,.a mniaiiM, ryc^ -n«co Kra*4* t^*7lOIW,nl<rcSo na zachodzie I un.,n. *
, i:»erackich osiągnięć średniowiecza w ,, Donaj»tę^h jflexandreis Waltera (Ciua!terus) '
kresie romansu naivz) t e ^ ]|g9 wykorzystana hyla dn z Chatillon. 6|a “angielskiego Henryka 11 dedykowanj
„apisama "»8»Jk ^owj który byl wnukiem Wilhelma Zdoby*. h^Sl w Ma tekstem szkolnym. Zdaniem je, wspóle/esneg, ^■dlcv 0 Zwcierletna zasługuje na .mano Pra«d/,wego eposu, S Walter zastosował nie tylko motywy eposu antyczne-L charak.ervs.vka postaci, obrazowamo. schematy op.sow „p bitew wkroczenia bogów do akcji), nawet antyczne struktury (podział na księgi, segmentowanie akcji). Jego głównymi u /orami bv|i Kurcjusz Rufus i Lukan. co nawet odnotował u swojej p0. etyce Eberhard z Bethune: lucet Alexander Lucani luce | błyszczy Aleksander blaskiem Lukana] — wbrew pozorom, jak na te czasy to duży komplement
Drogi polskiej recepcji wątków związanych / postacią Aleksandra Macedońskiego, poczynając od łacińskiej kroniki Kadłubka i polskiej Historii Trzech Króli, prześledził Tomas/ Ślęc/ka (2003).
Ślady legendy Aleksandra Wielkiego w miniaturach pewnego polskiego kodeksu z 1335 r. badała Krystyna Secomska (! 077).
Historycy sztuki znajdują wciąż nowe mniej lub hardziej wyraźne echa wątków romansowych w artefaktach i dekoracjach, ace akowski opisał (2001) motywy / arturiańskiej powieści
IJ*^***.' małow‘d,ach ściennych wnętrz książęcej ^ Stedlęeinie/Boberróhrsdorf, / połowy XIV w.,
* krvgu P,aslow swidnicko-jaworskich.
historyczny cllanso» de %esu\ romans
względnie słabo u nas ro/lJOna nC l0,e,emcnty kultury dworskiej np. na pieśni dworskie ślask Jcs*' na co^ m°żcmy wskazać, zapisane po niemiecku to tvn!' sięcia Henryka Probusa (zm. 1290) m°żna „zaliczać od , , °d pewnym warunkiem będzie je 2001, s. 73). J rdt|ycjiM (Woronczak; por. Witkowski
Charakterystycznym gatunkiem (lub motywem w innych ga-l ich) są wiersze satyryczne o życiu dworzan nacechowanym Tl da i niestałością. W polskich kodeksach z odpisami przewija °b ten temat w wierszach obcych i własnych. Przykładem może tu się. Bernharda z Cicistu dialog z pocz. XIII w. między duchownym ^•1 noszą Palp<»"sta (Pochlebca). Do satyr dworskich powstałych a l Polsce zaliczyć trzeba poemat parcnetyczny magistra Mikołaja ^ cha pc curie nu ser i a (O nędzy dworskiego życia; ok. 1469), i 6rv przedstawia (słowa Brucknera) „wszelkie zdrożności dwor-k'°; strojCnie się. słowa nieskromne, myśli ciągle o Wenerze, leni-s c . j^i-eśli niewygody życia, narażanie się na wszelką zmienność >!ir\ głód”. Przeciwstawia temu reguły poczciwego życia, nawet ‘^ubóstwie. W cyklu krytycznych wizerunków poszczególnych sta-v\ De hiis nmlis... ten sam autor poprzestaje na obrazowaniu hwystępków, które panoszą się na świecie”.
Kontrast postaw służący ocenie i skłaniający do lepszego boru różnie bywa w literaturze uwidoczniony. Raz to będzie właśnie dialog dwu reprezentantów odmiennych moralności, innym razem to bohater relacjonuje różne fazy życia, pr/y czym po jurnej młodości” następuje cnotliwy wiek dojrzały. Ten ostatni ivp reprezentuje znany u nas m.in. w odpisie Mikołaja z Lublina poemat OyuUus de \ etulci. Poemat ma trzy księgi, w 1 „opowiada niby Owidiusz, jak życie spędzał służąc miłości, księga to najciekawsza dla obszernych opisów sposobów polowania i gier rozmaitych (matematycznych, szachów i in.). w 11 awanturę miłosną, ja w nocy zamiast kochanki owę vetula uściskał, w trzeciej zmienić życie," oddaje się badaniom dogmatycznym i astronomiczny
lS" "Aspektem kultury dworskiej nastawionym na reprezentację były publiczne uroczystości Szczególnie okazałe był) ^
(Fijałkowski 1996), uroczyste wjazdy i pogrzeby. " z Czarnkowa w dwu rozdziałach (11-12)
relacji uroczystości pogrzebowe Kazimierza u- "•-' królewską w których uczestniczy 1 rycerz, „odziany w złocistą na pięknym stępaku królewskim, purpurą r" 'ysznego pani-króla wyobrażający ’. Orszak możnego, a z “ ^
cza mógł tak wyglądać:
73