rzeczowej pozostawiono uznaniu administracyjnemu. Jedynie wobec osób zamierzających usamodzielnić się pod względem ekonomicznym ustawodawca doprecyzował przesłanki udzielenia wsparcia. Warto przypomnieć, że osobom tym oprócz pomocy rzeczowej przysługują również specjalne świadczenia pieniężne. Pomoc rzeczowa na ekonomiczne usamodzielnienie, podobnie jak wiele innych świadczeń, ewoluowała od dostarczania prostych narzędzi pracy umożliwiających zabezpieczenie minimalnych warunków bytowania do stworzenia godnych podstaw egzystencji i wewnętrznego rozwoju jednostki. Pomoc ta polega na udostępnieniu maszyn i narzędzi pracy stwarzających możliwości zorganizowania własnego warsztatu pracy oraz urządzeń ułatwiających pracę niepełnosprawnym. W szczególności jest to szansa dla osób bezrobotnych na założenie własnej działalności gospodarczej czy na uzyskanie nowych kwalifikacji. Przedmioty udostępniane są na podstawie umowy użyczenia. W umowie tej użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas określony lub nieokreślony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art. 710 k.c.). Po zakończeniu umowy osoba biorąca rzecz w używanie zobowiązana jest zwrócić ją (tę samą rzecz) użyczającemu. Nie ma jednak przeszkód, by gmina odstąpiła od żądania zwrotu, zwłaszcza jeśli zwrot rzeczy stanowiłby dla świadczeniobiorcy nadmierne obciążenie lub też niweczyłby skutki otrzymanej pomocy. Gmina może odmówić lub ograniczyć pomoc, jeżeli świadczeniobiorca uchyla się od podjęcia pracy lub poddania się przekwalifikowaniu zawodowemu. Przy udzielaniu pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie (zarówno pieniężnej, jak i niepieniężnej) gmina współdziała z powiatowym urzędem pracy.
poradnictwo Kolejne świadczenia niepieniężne z pomocy społecznej to poradnictwo
specjalistyczne specjalistyczne i interwencja kryzysowa. Pomoc ta przysługuje osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód. Poradnictwo specjalistyczne realizowane jest wobec osób i rodzin, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu problemów życiowych. Świadczenia te obejmują w szczególności poradnictwo prawne, psychologiczne i rodzinne. W ramach poradnictwa prawnego udziela się informacji z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego i ochrony praw' lokatorów. Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii. Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodzin, opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.
Omawiana forma pomocy ma również zastosowanie do uchodźców' objętych indywidualnym programem integracji. Uchodźcom udziela się specjalistycznego poradnictwa, obejmującego w szczególności poradnictwo prawne psychologiczne i rodzinne, udziela się informacji oraz wsparcia w kontaktach z innymi instytucjami, w szczególności z instytucjami rynku pracy, środowiskiem lokalnym oraz organizacjami pozarządowymi, interwencja Interwencja kryzysowe stanowi zespół interdyscyplinarnych działań
kryzysowa podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. W literaturze interwencję kryzysową definiuje się jako profesjonalną pomoc, udzie-
140