Obraz1 2

I

6.7.2

Procedury i algorytmy wykonywania badań specjalistycznych nieinwazyjnych

6.7.2.1

Spirometria [•]

Nazwa badania Istota i cel

Zadania i kompetencje pielęgniarki

Przygotowanie

pacjenta

Przygotowanie

sprzętu

Sposób wykonania. i Algorytm

Spirometria — badanie wydolności układu oddechowego.

Badanie polega na pomiarze objętości powietrza przesuwającego się z układu oddechowego lub do układu oddechowego w cyklu oddechowym. Badanie służy ocenie wydolności oddechowej pacjenta, np.: w chorobach oddechowo-krążeniowych, w ocenie przydatności do pracy w określonych zawodach lub przy uprawianiu sportu. Badanie spirometryczne może być uzupełnione próbami wysiłkowymi lub farmakologicznymi.

Badanie może wykonywać pielęgniarka samodzielnie, bez zlecenia lekarza. Do jej zadań należy:

•    Poinformowanie pacjenta o istocie badania.

•    Przygotowanie sprzętu.

•    Notowanie wyników badania na karcie pomiaru.

Badanie nic wymaga szczególnego przygotowania. Jeżeli badanie ma być połączone z próbą wysiłkową, należy wykonać EKG i zmierzyć ciśnienie tętnicze.

•    Przed badaniem pacjent nie powinien palić papierosów.

•    W czasie badania pacjent powinien stosować się do wskazówek osoby wykonującej badanie.

Spirometr powinien być czysty, sprawny, z możliwością wymiany ustników.

Badanie wykonuje się w pracowni spirometrycznej — przed badaniem następnego pacjenta należy wymienić ust-nik przy spirometrze.

1.    Poproś, aby pacjent wygodnie usiadł przed spirometrem.

2.    Załóż pacjentowi zacisk na nos.

3.    Załóż ustnik na końcówkę spirometru.

4.    Podaj pacjentowi końcówkę z ustnikicm.

5.    Poproś, aby pacjent spokojnie oddychał, a po kilku spokojnych oddechach nabrał dużo powietrza i wykonał szybki, głęboki wydech do aparatu.

6.    Odnotuj wynik na karcie pomiaru.

Obowiązujące

zasady

•    Poinformowanie pacjenta o istocie badania.

•    Wymiana ustnika przed wykonaniem badania u następnego pacjenta.

6.7.2.2

Ultrasonografia [*]

Nazwa badania Istota i cel

Zadania i kompetencje pielęgniarki

Przygotowanie

pacjenta

Sposób wykonania

Ultrasonografia — USG.

Jest to nieinwazyjna metoda obrazowania narządów i tkanek miękkich organizmu ludzkiego za pomocą fali ultradźwiękowej. Fale przesyłane są do badanego narządu z aparatu ultradźwiękowego wyposażonego w sondę — głowicę. Część odbitej fali tworzy obraz narządu na ekranie monitora, który następnie rejestruje się na papierze drukarki termoczulej, na taśmie wideo itp. Badanie to umożliwia wykrycie zmian patologicznych w obrębie narządu, a także ocenę kształtu, wielkości i położenia narządu. Badanie wykonuje się na zlecenie lekarza, który po badaniu ogólnym pacjenta decyduje, czy są wskazania do jego wykonania.

Poinformowanie pacjenta o sposobie zachowania się przed badaniem i w czasie badania.

•    Jeżeli USG dotyczy narządów jamy brzusznej, pacjent powinien być na czczo, gdyż łatwiej wówczas dokonać ich oceny.

•    Jeżeli USG dotyczy narządów miednicy mniejszej, np. narządów rodnych u kobiety, pacjentka powinna być na czczo i na 1 h przed badaniem powinna wypić ok. 2-3 szklanek niesłodzonej herbaty lub niegazowanego płynu, aby wypełnić pęcherz moczowy.

Badanie wykonuje lekarz (radiolog).

1.    Pacjent układa się w pozycji leżącej na leżance w pokoju do badań.

2.    Po odsłonięciu jamy brzusznej lekarz pokrywa skórę żelem, aby uzyskać pełny kontakt głowicy zc skórą.

3.    W celu obejrzenia diagnozowanego narządu przesuwa głowicę nad nim.

4.    Aby lepiej uwidocznić narządy nadbrzusza, lekarz prosi pacjenta o wykonanie głębokiego wdechu i wstrzymanie powietrza.

Wynik badania składa się z opisu i dołączonego wydruku obrazów ultrasonograficznych.

Obowiązujące

zasady

• Przygotowanie psychiczne i fizyczne pacjenta w zależności od wskazań do badania.

415