Wzór:
złoto - ros. zołoto, s-c-s zlato, ps. *zolto płot - ros. p/ctf, s-c-s płott, ps. *ploth
5. Przedstaw kolejne procesy fonetyczne, jakie się dokonały w podanych wyrazach. Zrekonstruuj ich postać prasłowiańską.
chłód, głód, mróz, trzonek, wrzód, wrzos, źródło
Wzór:
brzoza ^ brzeza ^ *berza; 1. metateza tert ^ trzet, 2. przegłos
i s. i
e ^ o
6. Jak powinniśmy pisać wyrazy chrust, dłuto, kłuć, skoro w języku rosyjskim brzmią one: chvorost, dołoto i kołot’1
7. Z tekstu nr 11 wypisz wyrazy, w których występuje: a) metateza, b) przegłos. W 7 wersecie zaświadczony jest czasownik pwać (Bo kroi pwa w gospodna) w znaczeniu ‘ufać’. Czy potrafisz udowodnić, że w wyrazach pwać, ufać i pewny występuje ten sam rdzeń?
Tematyka:
Rozwój prasłowiańskich sonantów *r, */ w języku polskim. Polecenia:
Powtórzyć § 23, 24. Przeczytać §§ 53—57. Opanować pamięciowo § 54, 56.
Zadania:
1. Przedstaw rozwój r i r na gruncie polskim.
2. Dlaczego w wyrazach zmarł, darł, marznąć samogłoska a występuje po spółgłosce twardej, a w miarka, wiara po miękkiej?
3. Jakiego pochodzenia jest e w podanych wyrazach: brew, cierń, czernić, miernik, osierdzie, pierwszy, śmierć, wierny.
4. Wskaż zjawiska fonetyczne występujące w wyróżnionych wyrazach podanego fragmentu tekstu. Ustał prasłowiańską formę wyrazusierce zestawiając ją z serdeczny, osierdzie.
Żądz\szyercza yego dal yes yemu, a woley yego warg nyeodyąlesz yemu.
5. Przetransliteruj Tekst nr 20. Ustal typ pisowni. Wypisz wyrazy, w których zostały zaświadczone: a) rozwój sonantów, b) metateza, c) przegłos.
169