Tyrcot ropnia jest głównym regulatorem funkcji t.irc/>v>. Wydzielanie TSH regulowane jest przez TRH. a także przez stężenie hormonow tarczycy we krwi Również somatostntyna hamuje wyd/icinmc TSH Wysokie stężenie TSH we krwi stwierdza się najczęściej w sytuacji niedoboru hormonów unrzyey. obniżone ras w przypadkach nadmiernej produkcji hormonów pr/c/ tarczycę Wynika to i ujemnego spr/ęzema zwrotnego między przysadką a tarczycą.
Hormon folikulotropowy u kobiet pobudza dojrzewanie pęcherzyków (irua(j u jajniku i wzmaga wydzielanie przez mc estradiolu U mężczyzn FSH stymuluje spermatogenezę i wytwarzanie globuliny wiążącej hormony płciowe w jądrze. Hormon lutcini/ujący u kobiet pobudza w jjjmku syntezę progesteronu w pęche-rzyiu Groafa i podtrzymuje funkcję wydziclnic/ą ciałku żółtego 1' mężczyzn stymuluje syntezę i wydziel unie testosteronu przez komorki śródmiąższowe Lcydiga w jądrze. U obu pici FSH powoduje row nic/ wydzielanie przez gonady peptydu o nazwie Inhibina Inhibina hamuje zwrotnie wydzielanie FSH Wydzielanie gonudotropm stymulowane jest przez GnRFI. Podwyższone stężenie estradiolu we krwi hamuje wydzielanie LH u kobiet, zaś podwyższone stężenie testosteronu hamuje wydzielanie LH u mężczyzn. U kobiet obserwuje się również dość rzadkie zjawisko dodatniego sprzężenia zwrotnego Objawia się ono tym. żc przed owutacją wysokie stężenie estrogenów we krwi /większa wydzielanie LH.
Hormon wzrostu jest białkiem zbudowanym ze 191 aminokwasów. Hormon wzrostu wywiera na tkanki wpływ bezpośredni i pośredni Wpływ pośredni zachodzi przez stymulację wytwarzania imulinopodobmch czynników w/rosta IGF-I i IGF-n. Czynniki te zwane są również somatomedsnumi i są wytwarzane w wątrobie oruz innych tkankach. Rola IGF-II jest'jeszcze mało znana Bezpośredni wpływ hormonu wzrostu obejmuje tkankę tłuszczową, w której ,p0,UC wkiektowe. w których hamuje dokomorkowy trans-
Portgluko^ oraz wątrobę, w którq nasila wytwarzanie glukozy Bezpośrednie wpływy hormonu wzrostu antagonizują działanie insuliny i dlatego określa s»ę jc rnunem przeciwiasalioowych IGF-I zwiększa transport aminokwasów do Łooiocek i syntezę halka. Czynnik ten. w organizmach rosnących, zwiększa wzrost chrząstek nasadowych, co prowadzi do wzrostu szkieletu Powoduje tez maSJ mięłn' 1 Wpływ hormonu wzrostu pr/edstuwiono
\W
f«M« ii Wpływ) hormonu iOMU
\Vpły»> bezpośrednie |
Wpływy pośrednie tpnet ICF-I) | |
Tkanka *MW>«U |
rwiękucnic lipoli/y wzrost uwalniania kwaoów tłuszczowych i ghcerolu |
lipojcnc/a |
Mięknie |
zmniejszenie transportu glukozy |
wzrost syntezy bulka |
Kott |
zwiększenie raZmcowanu chon-drocytow |
ekspansja klonowa chondrocy-lów (dnatunic para- l aulokryn-ne) |
Wątrobą |
zwiększenie produkcji glukozy |
1 |
Regulacja ssyd/k-lania hormonu wzrostu
Wydzielanie hormonu wzrostu stymulowane jest przez GHRH. a hamowane pr/c/som jiosfaKmj Wydzielanie hormonu wzrostu regulow ane jest też prze/ ullatTsprzęzcnTa zwrotnego: hormon wzrostu - IGF-I Jak wspomniano wyżej hormon wzrostu zwiększa wytwarzanie IGF-I. Z kolei IGF-I hamuje wydzielanie hormonu wzrostu na dwóch drogach, a mianowicie przez działanie bezpośrednie na przysadkę oraz przez zwiększenie wytwarzania somatostotyny w podwzgórzu Wydzielanie hormonu wzrostu hamowane jest też przez zwiększone stężenie glukozy. wolnych kwasów tłuszczowych oraz kortyzolu we krwi. Z kolei zwiększenie wydzielania hormonu wzrostu powodują czynniki stresowe (takie jak strach, wysiłek fizyczny, zimno), wzrost stężenia argminy i spadek stężenia glukozy we krwi oraz sen Wydzielanie hormonu wzrostu zmienia się w różnych fazach życia Najwyższe wartości występują w okresie dojrzewanu. U osób dorosłych obserwuje się stopniowy spadek wydzielania tego hormonu Hormon wzrostu wydzicluny jest pulsacyjnie.
Nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu obserwuje się w przebiegu gruciolakow przy sjdki T' dzieci i młodzieży prowadzi to do nadmiernego wzrostu (gigantyzmu) L! osób dorosłych rozwija się natomiast zespól chorobo-w> zwany akrotnegaua Choroba u charakteryzuje się powiększaniem dysul-n>ch części ciała, jak dłonie, stopy, twarz, ora/ narządów miąższowych.
Niedoby hnrrminn wzrostu u dzieci jest przyczyną niskiego wzrostu karłowatości przysadkowej. U osob dorosłych niedobór hormonu wzrostu jest najczęściej następstwem operacji, radioterapii lub uru/u okolicy przysadki mozgowq. Klinic/mc objawia się zmniejszeniem masy mięśni, zwiększeniem ilości tkunki tłuszczowej trzewnej. zmniejszeniem gęstości kości, zaburzeniami gospodarki węglowodanowej i lipidowej.
Prolaktyna jest białkiem złożonym zc 199 aminokwasów, o budowie podobnej ° ormonu wzrostu. Występuje u obu płci. U mężczyzn jej rola nie zosiuła