Obraz
1 3

laz lub oksydaz o Funkcji mieszanej. W układzie mikrosomnlnych mono-nk ■ ygenaz zidentyfikowano 3 główne komponenty: hemoprotcinę - cytochrom P-450. fiawiiprotcinę - reduktazę cytochromu P-450 oraz Fosfolipidy. Pod pojęciem cytochrom P-450 rozumie się obecnie zespól różnych hemoprotein o podobnej, ale nic identycznej strukturze aminokwasowej. katalizujących aktywacje tlenu cząsteczkowego i wbudowanie go w strukturę ksenobiotyków lub substancji pochodzenia endogennego (rys. 3.6).

Schemat reakcji substratu (RH) z cytochromem P-450

Przeprowadzone w ostatnich latach badania spcktroFolomctryc/nc, im-munologicznc. clcktroforctycznc i chromatograficzne wykazały obecność w tkankach wielu form molekularnych cytochromu P-4S0. Sądzi się. że geny kręg' >w( iw zawierają ponad 40 różnych pod względem strukturalnym genów t u c/lowicka je»i ich 15) tworzących wielogenową supermdzinę cytochromów P-450. z których 10 występuje u wszystkich ssaków. Białka i geny kodujące cyt ochrom P-450 oznaczane są przez CYP, po którym następuje określenie rodziny (liczba arabska), podrodziny (duża litera) i danego białka lub genu ((umownie liczba arabska).

Cyluclitiuny P-450 tą białkami zawierającymi hem jako grupę prostc-tyczną i stanowią końcowy składnik w łańcuchu przenoszenia elektronów w tnikiosimmcli wątroby (i prawdopodobnie w miiochondrinch nadnerczy). Koki tr:^,ii układu polega na bydroksylacji w biosyntezie steroidów i hydro-ksylucji ogromnej liczby ksenobiotyków Mydroksylacjn obcych związków zwykle zwiększa ich rozpuszczalność (etap detoksykacji) i wydalanie. Niektóre z tych trakcji prowadzą do powstawania hardziej toksycznych tonu hydinkj-ylowych lub epoksydowych. jak In wykazano dla nllnto-ksyny BI.

m « IHK MZ IM tllANlANlA. MflAIHHI/M I WYOALANM KUNI HMOfYKÓW

_M Ł E_i

Cytochromy P-450 charakteryzują się różuti. chociaż częściowo iinklndńnc.F' się specyficznościsubstratowa. wyk:i/tijsi także specyficzność narządów:), np. lormy 2AI. 2A2 i 203 występuj:) tylko w wątrobie, a 2A 3 o płucach.

Ekspresja wielu form molekularnych cylnchrnmu 1**450 zależy ml pici oraz ml wieku zwierząt. Na przykład cytochromy P-450 2A2. 2C’I I. 2C'l.t i .1A2 występują tylko u samców, natomiast cytochrom P-450 20 2 ii dojrzałych płciowo samie.

Wiele związków chemicznych p« niwy/.sza stężenie różnych form moleku lamych cytochromu P-450. Ze w/.jdedu na strukturę chemiczna oraz, rodzaj indukowanej formy molekularnej związki te podzielono na następujące grupy:

1.    Wielopierścieniowe węglowodory aromaiye/ne (np. 5 mety loclmlaiu ren).

2.    Pochodne kwasu barbiturowego (np. fenobarbilal).

3.    Sterydy (1 Oct-karboniiry 1 piegnenolonii. dcksamcla/on).

4.    Etanol i aceton.

5.    Leki hipolipidemie/.nc (klofibrai. bc/.afihral).

6.    Antybiotyki mukrolidowe (triacelyloleandotnyeyna. eryintmycyna. gryzco-fulwina).

Wielopierścieniowe węglowmlory aromatyczne indukują pr/ctlc wszystkim cy toebromy P-450 l AI i IA2. fcimbarluial cyioelmMiiy l’-450 201 i 202;

16a-karboniiryl prcgncnolonu i deksametazon -cyłochnMiiy P-4503AI i 3A2: etanol i aceton — cytochrom P-450 2lil. klofihral -cytoehmmy P-450 4AI-3: triacelylolcnndoinycyna — cytoehmmy P-450 3AI i 3A2. Przykłady reakcji . enzymatycznych 7. uwzględnieniem różnych Ibrin cylochminu P-450 pr/cd-stawiono w lab. 3.1.

Tabela 3.1. ( li.ir.tkli-iyslyk.i wylii.myi li izofomi < yli•« liioinii I* -ISn

bocn/ym	l*r/ykł:i«l Mihvir:ilu	Krakcja iiK-iaNilif/iia
CYPtAI	W W A 7 ctofcx\ io«u»iiiHnn	liytln*kx\ l:n-|n ## ikMyUja II «k*fl\ I.M (.1 7t hytlrokvyl:M‘i;i I5t hytlroltw Im* ja
CYPIA2	Int.KClYna
CTYP2AI	Icsiosicroti
CYP2A2	leMuMenut
, ćYi*2i»r^	lu*ks. »h:iil«ilnl	hydiokwUja
C’YP2lł2)	7.12 tlimtl) InNii/nnifihTn	12 iiH-iyli*liyilinks-vl:n-i:i
CYI*2f CYP2EI	S /» ntliolcnol tmilimi	li vtb«*kxy hyilnAkyl« |.i hvdtok\tl:H |a
•— C CYIMĄ>	clylntitoillitn	N «k'in«‘lyl;R'j;t
CYP4AI	kw un laiinm y kw tvs lamowy	*•• liytlioksylnfjji 1 liytliok xyltM'|.’i

1.7. IIIC >1 KANSI < IKMAI |A KM M< IIIK >1 VKI IW 77