polski ubior5

I)o kraju tego, gdzie kruszynę chlcba Podnoszą z ziemi przez uszanowanie Dla darów Nieba...

Tęskno mi. Panie.

C. K. Norwid, Moja piosenka

Na potrzeby naukowe termin „romantyzm" używany jest w znaczeniu przede wszystkim historycznym, jako umowne nazwanie w dziejach kultury europejskiej końca XVIII i pierwszej połowy XIX wieku. Geneza tego ogólnoeuropejskiego ruchu kulturowego związana była z przeobrażeniami, które wstrząsnęły' naszym kontynentem, a które wywieść można z rewolucji francuskiej.

Romantyczny styl oddziaływał na wszystkie objawy życia: ubranie, mieszkanie, zabawę, sztukę i poezję. Jeśli chodzi o modę, jaką lansował w sylwetce mężczyzny i kobiety, można by też dopatrzyć się reminiscencji gotyckiej smukłości, a w ubiorach naśladownictwa strojów' noszonych w średniowieczu. Również i literatura dyktowała modną stylizację ubioru. Niebieskie fraki i żółte kamizelki zawdzięczała na przykład Werterowi, zamiłowania do krat ponoć wpływom szkockim książek Waltera Scotta, szale wpływom orientalnym, a rozwiane czarne peleryny romantycznym, tajemniczym bohaterom. A. Banach w opisie ubioru kobiecego z XIX w. mówi: „zamiast klasycznej jedności sylwety antycznej kobiety rzeźby w wysoko upiętej tunice (chemise) — trzy co najmniej równowartościowe oddzielne elementy: ciężki dół spódniczki, odciętej ostro talią od sztywnego gorsu i szerszy od ramion i bioder kapelusz. Każdy fragment, np. rękawy niewiarygodnie rozbudowany. Swobodne przesuwanie linii stanu. Zakrywanie twarzy przez okrycie głowy... Falbany w ułamanych ząbkach, niespodziewanych uskokach... Dziewczynie z czasów konsulatu, a więc kobiecie klasycznej, wystarczał jeden kwiat w ręce lub w nic okrytych włosach. A modna elegantka romantyczna na główce przykrytej kapeluszem pełnym piór, wstążek i koronek, nosiła kwiatów cały bukiet".

Romantyzm w Polsce był zjawiskiem w stosunku do Europy jeszcze bardziej skomplikowanym, czego źródeł należy upatrywać w fakcie

DO KRAJU TEGO

TĘSKNO MI...

od iygt) do 1864 roku

125