• Kontynentalne strefy ryftowe - np. wschodnia Afryka
• Końcowe etapy wypełnienia basenów przedgórskich - np. jezioro Aralskie
• Obniżenia w obrębie kontynentów - np. jezioro Wiktorii, jezioro Eyre
• Jeziora polodowcowe
- Jeziora morenowe - np. Wielkie Jeziora Mazurskie
- Oczka wytopiskowe
- Jeziora rynnowe - np. Gopło, Hańcza
- Jeziora egzaracyjno-morenowe - np. Morskie Oko
- Jeziora cyrkowe - np. Czarny Staw
• Jeziora związane z osuwiskami - np. Jeziorka Duszatyńskie
• Jeziora wulkaniczne:
- Jeziora kalderowe
• Jeziora obniżeń międzywydmowych
• Jeziora związane z rzekami
- starorzecza
- Jeziora związane z wałami korytowymi
- Jeziora w obrębie delt