Tabela 11.7
Przybliżone długości przewodów równoważne oporom miejscowym (m)
7ibzii 11 .C (za.)
1_1_i 2 |
3 |
< |
3 |
£ |
3 |
C i | |
26,0 |
! |
0.0956 |
0,0290 | ||||
27,0 |
0,1022 |
0.03! 1 | |||||
28.0 |
0,1089 |
0,0332 | |||||
29,0 |
0,1158 |
0,0353 | |||||
30,0 |
0,1232 |
0,0375 | |||||
31,0 |
■ |
0,1303 |
0,0396 |
n |
. , , Średnice nominalne (mm) | |||||||||
10 |
15 |
20 |
25 |
32 |
40 |
50 |
65 |
80 | ||
Kurek kulowy |
Kk |
.0,10 |
.0,15 |
0,30 |
030 ‘ |
0,30 |
0,40 |
0,50 |
0,60 |
0,90 |
Kurek kątowy |
Kl |
0,30 |
0,40 |
0,70 |
0,70 |
0.80 |
1,10 |
1,70 |
2,10 |
3,00 |
Kolano |
KI |
0,40 |
0.55 |
U0 |
130 |
130 |
1.80 |
1,90 |
2,10 |
2,90 |
Zwężka |
. Zw |
0,10 |
0,10 |
0,10 |
0,15 |
0,20 |
035 |
030 |
030 |
0,70 |
Trójnik przelotowy |
Tp |
0,10 |
0,15 |
0,40 |
0,40 |
0,50 |
0,70 |
1,00 |
130 |
1.80 |
Trójnik odnoga |
To* |
0.25 |
0,40 |
0,90 |
1,10 |
1,40 |
1,90 |
2.70 |
330 |
4.50 |
* Główny strumied gizu pod kątem 90*.
11.7.4. Przykład obliczania instalacji gazowej w budynku wielorodzinnym
Obliczanie instalacji gazowej wymaga podzielenia pracy na lalka etapów:
• rozplanowanie usytuowania aparatów gazowych oraz przewodów instalacyjnych na rzutach poziomych poszczególnych kondygnacji,
• ustalenie wysokości H od poziomu przyłącza do najwyżej położonego urządzenia
gazowego, :•
• ustalenie długości poszczególnych i odcinków między kurkiem głównym a najdalej położonym urządzeniem gazowym,
• obliczenie wzrostu lub spadku ciśnienia wywołanego różnicą gęstości właściwych gazu i powietrza' dla,wysokości H,
• ustalenie dopuszczalnej straty ciśnienia w instalacji
Przykład 11.1 1 . ,
Budynek mieszkalny (ryj. 11.17) jest zasilany gazem ziemnym E (GZ 50) z gazociągu niskiego clinienia. W każdym mieszkaniu przewiduje się zainstalowanie kuchni gazowej z piekarnikiem oraz grzejnika łazienkowego wody przepływowej. Nominalne zużycie gazu ziemnego przez jednego odbiorcę wynosi 3,7 m5/h. Obliczyć instalację gazową.
, Wykonanie
1. Na rzucie poziomym kondygnacji powtarzalnej nymi-ra się umieszczenie gazomierzy, urządzeń gazowych, przewodów gazowych i spalinowych, zwracając uwagę na zgodność z obowiązującymi przepisami
Ł Rysuje się rozwinięcie instalacji gazowej w przekroju pionowym (rys. 11.17).
415
!)-! 11. Wykonywanie i użytkowanie instalacji gazowych
Zupotrzebo v; nie na gaz w godzinach szczytowego poboru dla budynków mieszkalnych je In irodzinnych V. oblicza się za pomocą wzoru
W - IX,. + I>„/„ + IX/„ + I>kl./kt., m5/h
•riltie: Ki* - not tiualne zużycie gazu przez kuchnię gazową, mVh,
li, - wsp il> zynnik jednoczesności działania dla kuchni gazowych,
K,« - noi ii talne zużycie gazu przez grzejnik wody przepływowy lub zbi ir tikowy, m3/h,
fe„ - wsp i! zynnik jednoczesności działania dla grzejników wody prze-ply\ ■g Aych lub zbiornikowych,
Kn - nor. iii alne zużycie gazu przez gazowy ogrzewacz pomieszczeń (promie ni ikowy, konwekcyjny), m3/h,
ft - wsp- .1. zynnik jednoczesności działania dla ogrzewaczy pomieszczeń, l\t» - no n nalne zużycie gazu przez kocioł c.o. grzewczy — wodny, nisko-tei i] craturowy lub kocioł dwufunkcyjny, m3/h,
/k,. - wsi ó czynnik jednoczesności działania dla kotłów grzewczych.
Współczynnik j dnoczesności w zespołach budynków wielorodzinnych : '
W budynlca 1. wielorodzinnych gaz może być stosowany do przygotowania |.osiłków i ciepl :j wody użytkowej lub tylko do przygotowania posiłków przy . ..łożeniu, że ci. p a woda jest dostarczana centralnie z sieci ciepłowniczej lub
kotłowni gazowti.
W latach 7( . 80. XX w. projektanci posługiwali się najczęściej wartościami \> .spólczynników ji dnoczesności zaczerpniętymi z nieaktualnego już Zarządzenia nr 62 MB i PHI - z 1970 r. Stosowanie tych współczynników prowadzi do projektowania zl yi dużych średnic przewodów instalacyjnych.
Wano zwró i. uwagę, że w razie uszkodzenia rur czy nieszczelności złączy • ilość ulatniające -.o się gazu zależy w znacznym stopniu od ich powierzchni W związku z t n w Europie Zachodniej wymiaruje się przewody instalacji ••.i-owych bez i w tględniania rezerwy przepustowości. Dąży się natomiast do • ipcwnienia opt n alnych ciśnień w sieciach rozdzielczych niskiego ciśnienia, jęęszczając w a ae potrzeby liczbę punktów zasilania z szalkowych stacji i.-ilukcyjnych luk f idziemnych modułów redukcyjnych:
------•*- O.c-r ji CulJlC^U UlJiLlClllii.
punktach red. k yjnych zlokalizowanych na ścianach budynków jest do dys-. .. ycji pełne ciś ii. nie wylotowe reduktora.
Wartości w: p Iczynników jednoczesności dla małych grup odbiorców (do ni) można oblii t\ i ze wzoru R. Zajdy
, = I ii0"
- -jpól. : .mik jednoczesności poboru gazu, •iczb.i biorców w budynkach mieszkalnych.
.11.7. Obliczanie instalacji gazowych
Do celów projektowych przydatne są także współczynniki jednoczesności podane w rożdz. 7, tab. 7.1. Zestawiono w niej oddzielnie współczynniki dla kuchni gazowych oraz dla grzejników wody i kuchni gazowych.
Przykład obliczania instalacji gazowej w budynku wielorodzinnym przy zastosowaniu tej tabeli podano w rozdz. 11.7.4.. •
11.73. Straty ciśnienia w instalacjach gazowych
Stratę ciśnienia w każdym odcinku instalacji Ap można obliczyć, posługując się wzorem ** *
i Ap = (R • I) +Z± AH, Pa
gdzie: R - jednostkowe liniowe, straty ciśnienia, Pa/m,
/ — długość odcinka instalacji, m,
Z - dodatki do oporów liniowych z tytułu oporów miejscowych w przewodach, Pa, j !
AH - odzysk lub strata ciśnienia spowodowana różnicą poziomów i gęstości gazu w stosunku do powietrza, Pa.
Jednostkowej opory liniowe w przewodach stalowych można odczytać z tab. 11.5. Dla instalacji z rur miedzianych, wartości te zestawiono w tab. 11.6.
Opory miejscowe w przewodach gazowych są wywołane przez zawirowania cząsteczek gazu spowodowane naglą zmianą przekroju rury, kierunku przepływu itp.
• W instalacjach można je obliczyć, posługując się tabelą, która podaje te opory przeliczone na długości równoważne oporom liniowym. W tabeli 11.7 zestawiono przybliżone długości przewodów równoważne oporom miejscowym.
Przy obliczeniach instalacji gazowych, zwłaszcza w budynkach średniowysokich, konieczne jest wprowadzenie poprawek wynikających z różnicy ciężaru właściwego w stosunku do powietrza.
Na odcinkach pionowych instalacji ciśnienie wzrasta w przypadku rozprowadzania gazu lżejszego od powietrza i maleje przy rozprowadzaniu gazu cięższego od powietrza, np. przy rozprowadzaniu gazu ziemnego wysokometanowego zwiększenie przewodu pionowego o 1 m powoduje zwiększenie ciśnienia o 5,4 Pa (0,054 hPa). Natomiast w przypadku gazu płynnego ciśnienie maleje o 10,1 Pa.
najwyżej położonego urządzenia gazowego) należy więc pomnożyć przez wartość zmiany ciśnienia wywołaną różnicą wysokości i dodać do wartości dopuszczalnej straty ciśnienia (w przypadku gazu lżejszego od powietrza) lub odjąć (w przypadku gazów cięższych ód powietrza).
Aby obliczyć straty ciśnienia w instalacji gazowej z rur stalowych, należ)' dobrać wstępnie średnice poszczególnych odcinków, posługując się tab. 11.5.
Dla określonego obciążenia (kol. 1) wybieramy mniej więcej kolumnę środkową (z wypełnionych kolumn 2 do 8) i przesuwając się do nagłówka tabeli odczytujemy orientacyjna średnicę.
,!