Scan 28

o

wolniej l traci możliwość szybkiej proliferacji do innych komórek. Takie toksoplazmy tworzy cysty otoczone ścianka komórki żywicieli. Cyity moiM zawierać wielka liczbę komórek pasożytów zwanych bradyzoitaml (od gr. bradys — powolny) i zachowują się w organizmie bardzo długo, ii<. kilku lat. Cysty zawierające bradyzolty są notowane głównie w mózgu, wreu i mięśniach szkieletowych. Mogą jednak występować także w innych tkankach. Notujemy wówczas przewlekła formę toksoplazmozy, Żywicie Ismi poślednimi Tozoplantu mogą być liczne gatunki ssaków, należące głównie do gryzoni, zajeczaków. owadolernych. drapieżn>-ch. torbaczy . ■.mętnych, włączając w to człowieka. Toksoplazmy *a »«kze notowane u wielu gatunków ptaków, m. in. kurcząt. gołębi i kanarków. Powiodło

•    >e także eksperymentalne zarażenie niektórych gatunków gadów, m. in, Jaszczurek. żółwi, kameleonów i innych. Jcdnik wiele wzmianek o spontanicznym zarażeniu Toeoptama ponda, szczególnie u ptaków lub gadów. wymaga potwierdzenia metodami biologicznymi, gdyż obserwacje morfologiczne mogą być zawodne.

/-zrażenie żywicieli pośrednich miedzy sobą oraz zarażenie żywiciela "" 'tocznego — kota. odbywa cę przez zjedzenie fragmentu tkanek, za-

rającego trofozoity (tachyzoity) lub cysty z bradyzoltami. lub dróg.) bezpośrednich kontaktów, gdyż trofozoity znajdują także w wydzielili uh i wydalinach zwierzał (w ślinie, mleku, wydzielinie pochwy, nasieniu. w moczu i w kale). Istnieje także możliwość przekazywania toksoplazm organizmom potomnym w czasie formowana s»ę płodu. Należy

•    u dolać, żo toksoplazmy wykazują szczególne powinowactwo do macicy . tęzamej, wytwarzając liczne ogniska w łożysku i mięśniu macicy.

W przypadku zarażeni* żywiciela osUtcczncgo — kota. w Jego orga-nirmie rozwijają *‘ę zarówno stadia cntcroopilalislnc. jak i mięśniowe I rzy czym okres miedzy momentem zarażenia n rozpoczęciem wydalania ■ucyst (tzw. okres pcejiatentny) jest różny, w zależności od formy mntersnlu zakaźnego. W przypadku urażenia kota oocystamt okres ten Irw.i 21-2Ś ■i'", tachyzoilami 9-11 dni. a cystami zawierającymi liradyzoity J-5 dni

Toropćsr.-na fiomfii może pasożytować u ludzi I wywołuje wówczas iin rr-l chorobę toksoplazmozę (roropisreiozir) nabyta lub wrodzona

Toksoplazmoza nabyta jest typowa anlropozoonoza (tj. choroba od-rwierzęco)- Toksoplazmoza w swej postaci ogólnej przejawia się gorączka, '-darni głowy, objawami zapalenia jiłuc i mięśnia sercowego, powiąfcuc-un in węzłów chłonnych 1 wielu na rzędów wewnętrznych, wysypką, me-kody objawami zapalenia mózgu. Postać podostra, występująca naj-czę-tcicj u dzieci, iiaaiiifcatuje ssę głównie Jako zapalenie ośrodkowego •iWidu nerwowego. Zmiany te mogą prowadzić do śmierci, a nawet w przypidku wyleczenia pozostawia >| trwale ślady.

Tofcwplazmoza wrodzona przejawu się już w plorwazych mlessącKh ryna I przebieg jej może być ciężki, często |>rowadzi do smocrci. W wielu przypadkach towarzyszy jej wodogłowie, zapalenie gałki ocznej oraz

151