SCAN0052

TUE. Krok ku przekształceniu Unia dokonała na mocy traktatu z Amsterdamu. Tam wówczas m.in. instytucje wspólnotowe umocniły swoje kompetencje w obszarze międzyrządowym (111 filar)

Po traktacie z Lizbony UE ma osobowość prawną, jest spójną organizacją międzynarodową (bez struktury filarowej, Unia jest następcą prawnym Wspólnoty Europejskiej i ją zastąpiła). UE ma podmiotowość prawno międzynarodową - ma prawo do zawierania umów międzynarodowych, prawo legacji, zdolność procesową oraz prawo do przystępowania do organizacji międzynarodowych, a także posiada podmiotowość prawną w rozumieniu prawa krajowego państw czł.

Unia Europejska jako organizacja ponadnarodowa

Cechy jakie posiada

Dlaczego UE klasyczną org. międzynarodową

1 .Cechy organizacji międzynarodowej typu ponadnarodowego:

a)    Organy org. Ponadnarodowej nie reprezentują państw członkowskich, instytucje nie mają na uwadze interesu narodowego - działają w interesie UE. Art. 13

Charakter narodowy i ponadnarodowy instytucji:

Rada UE (rada ministrów) ma jako jedyny organ charakter narodowy i walczy o sprawy narodowe.

Pozostałe instytucje mają charakter ponadnarodowy a o interesie narodowym nie mogą wspominać.

Parlament -celem jest reprezentowanie narodów europejskich

KE to rząd UE, organ wykonawczy o char. Ponadnarod. Komisarze mają traktatowo zakazane powoływanie

się na interes narodowy. Stronniczość grozi utratą mandatu

b)    Decyzje w organizacji ponadnarodowej mogą być podejmowane większością głosów. W UE w tym zakresie przełom nastąpił w ’86r. jednolity akt europejski wprowadził głosowanie większością kwalifikowaną. Był to przełom ponieważ wcześniej dominowała metoda rządowej współpracy z prawem veta i jednogłośnością. W modelu klasycznym org. Międzynarodowej występuje jednomyślność i prawo veta, w modelu ponadnarodowym mamy większość kwalifikowaną. UE dąży do rozszerzenia obszarów głosowania większościowego. Przed Lizboną mieliśmy do czynienia z procedurą współdecydowania

c)    Organy organizacji ponadnarodowej mają kompetencje do podejmowania wiążących aktów prawnych (wiążących wobec jednostek a w organizacji międzynarodowej co do zasady kierowane są do państw). Niektóre akty prawne UE obowiązują bezpośrednio i nie wymagają implementacji. Prawo międzynarodowe klasyczne nie wywiera skutku bezpośredniego, istnieje tu hierarchia aktów prawnych i dane prawo kierowane jest co do zasady do państwa. Prawo unijne obowiązuje bezpośrednio, nie wymaga implementacji, bezpośrednio nadaje prawa i obowiązki - wynika to z tego że państwa przystępując do UE przekazują część swojej suwerenności. Wyjątkiem są dyrektywy w UE.

Obywatel UE może dochodzić swoich praw wynikających z prawa unijnego przed sądem krajowym bo prawo unijne adresowane jest gł. do jednostki

d)    Prawo organizacji ponadnarodowej tworzy nowy porządek prawny. UE posiada swoiste prawo inne niż prawo wewnętrzne i inne niż klasyczne prawo międzynarodowe.

e)    Kontrola ważności aktów prawnych UE poddana jest jurysdykcji specjalnie do tego celu powołanego organu sądowego. Organ kontroluje legalność tworzonych aktów prawnych.

2. Cechy prawa UE

Mają swoisty charakter, są inne niż klasycznego prawa międzynarodowego i prawa wewnętrznego, które są warunkowane ponadnarodowością UE.

Zasady ogólne prawa UE to takie jak:

-    pierwszeństwo prawa unijnego nad prawem krajowym

-    skutek bezpośredni norm prawa unijnego w krajowych porządkach prawnych -Gospodarcza natura prawa (jest ona wytworem organizacji integracji europejskiej)

-    trans graniczny charakter prawa - służy urzeczywistnianiu jednolitego rynku wewnętrznego i jest związany z fundamentalnymi zasadami rynku wew.

3.    Podmiotowość prawna UE