Rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym zapewniony jest swobodny przepływ towarów, osób, usług, przedsiębiorczości, kapitału i płatności.
Każda ze swobód ma ściśle określony zakres, cechy charakterystyczne i dozwolone wyjątki od jej zastosowania. Nie jest możliwe kumulatywne stosowanie przepisów dot. różnych wolności rynku wewnętrznego. Konstrukcja poszczególnych swobód jest w zasadzie jednolita i opiera się na zakazach ograniczeń. Generalnie obejmuje zakazy:
a) dyskryminacji bezpośredniej;
b) dys. pośredniej;
c) utrudniania dostępu do rynku.
Podstawa rynku wewnętrznego jest swobodny przepływ towarów, który ma stworzyć producentom państw członkowskich lepsze możliwości zbytu na wielkim europejskim rynku, a konsumentom zaproponować większy wybór produktów. Wyodrębnić można podstawowe cechy swobodnego przepływu towarów:
1. swob. przepływu towarów jest związana z pojęciem i istotą unii celnej:
2. dot. całej wymiany towarowej, tzn. iż wszelkie „dobra” uznane za towary korzystają z możliwości swobodnej cyrkulacji na obszarze celnym UE;
3. obejmuje zakaz nakładania ceł przywozowych i wywozowych pomiędzy państwami członkowskimi, a także wszelkich opłat a skutku równoważnym do ceł;
4. zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego, rozumianego jako nakładanie opłat, które w zróżnicowany sposób traktują podobne towary zagraniczne i krajowe- chroniąc te ostatnie
5. zakaz wprowadzania ograniczeń ilościowych pomiędzy państwami członkowskimi;
6. w aspekcie pozytywnym - cechą charakterystyczną jest przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach handlowych z państwami trzecimi.
Traktat o funkcjonowaniu UE dopuścił w pewnych syt. możliwość wprowadzania jednostronnie przez państwa członkowskie pewnych ograniczeń przywozu lub wywozu towarów wewnątrz UE. Jako wyjątek od zasady swobodnego przepływu towarów, ograniczenia te (tzw. derogacje) są możliwe tylko ze względu Nan ściśle określone interesy pub. wymienione w art. 36 TFUE.
Artykuł 34 (dawny artykuł 28 TWE)
Ograniczenia ilościowe w przywozie oraz wszelkie środki o skutku równoważnym sq zakazane między Państwami Członkowskimi.
Artykuł 35 (dawny artykuł 29 TWE)
Ograniczenia ilościowe w wywozie oraz wszelkie środki o skutku równoważnym sq zakazane między Państwami Członkowskimi.
Artykuł 36 (dawny artykuł 30 TWE)
Postanowienia artykułów 34 i 35 nie stanowiq przeszkody w stosowaniu zakazów łub ograniczeń przywozowych, wywozowych lub tranzytowych, uzasadnionych względami moralności publicznej, porzqdku publicznego, bezpieczeństwa publicznego, ochrony zdrowia i życia ludzi i zwierzqt lub ochrony roślin, ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej, bqdż ochrony własności przemysłowej i handlowej. Zakazy te i ograniczenia nie
powinny jednak stanowić środka arbitralnej dyskryminacji ani ukrytych ograniczeń w handlu między Państwami Członkowskimi.
POJĘCIE UNII CELNEJ I OBSZARU CELNEGO UE.
Proces integracji gospodarczej na świecie można podzielić na 5 głównych etapów.
Są to:
1. strefa wolnego handlu
2. unia celna
3. wspólny rynek
4. unia gospodarcza
5. unia walutowa
6. pełna integracja
Podstawowe znaczenie w kontekście integracji gospodarczej w ramach UE ma pojęcie unii celnej.
1