■ Frakcja I (przednasicnna, wstępna):
- obj. 0.1 -^,2 ml (śr. 0.33 ml)
- barwa kJarowna lub lekko mętna
- charakter: wydzielina prostaty z domieszką nabłonków, moczu, bakterii, plemników
- czas trwaniu:.5 -4J3 sek. (śr 13,5 sek.)
• Frakcja II (nasienna)
- obj. 0.1-3 mi (śr.1.17 ml)
- barwa biało-szara. biała, mlecznobiala
• char.: plemniki zawieszone w osoczu nasienia
- czas trwania: 5 - 300 sek. (śr. 52,4 sek.)
• Frakcja III (ponasienna)
- obj.: b. duże wahania, największa część cjakulatU i decyduje o jego objętości
- barwa klarowna, przejrzysta
- char.: wydzielina prostaty
- czas trwania: 60 sek. - 20 min. (śr. 6 min 55 sek.)
Prawidłowy ejakulat zaw. pow. 70% plemników o ruchu prawidłowym i pow. 70% plemników
0 prawidłowej budowie morfologicznej. Koncentracja plemników w 11 frakcji zawiera się zwykle między' 200 n 600 tys. plemników w mmJ. 1
3. Metody pozyskiwania zarodków na przykładzie bydła.
Dawczynię należy przygotować do pozyskania zarodków poprzez superowulncję. Dochodzi do roi i owulocji kilkunastu pęcherzyków, i taką krowę iosemmujemy dobrym buhajem, 7nrodki uzyskujemy w 6 S dniu po inseminacji, bo 6 dni zarodki są w jajowodzie i po 6-ym dniu są w macicy, a w S-ym dniu zarodek traci osłonkę przejrzystą, która clironi go przed czynnikami zewnętrznymi.
Pozyskiwanie zarodków przebiega podobnie do kateteryzacji. Krowę należy uspokoić ksytnzyną (l - 1,5 mFzwierzę). Do pozyskiwania shiży kateter Fnleyn - 7. 2-nmn kanałami, wiotki, jeden koniec z uszczelniaczem. Wprowadzamy do 2.0 długości rogu macicy (lam wiośnie najwięcej zarodków - najlepsze efekty),, uszczelniamy (po wyjęciu mondiynu) i płuczemy. Do pozyskiwania używa się roztworu PBS-u, nu końcu kaictcru jest kilka otworów, wlewamy 40 ml PBS-u (drugą ręką kontrola w przez prostnicę), a następnie odzyskujemy płyn
1 oddajemy do laboratorium. Następnie ponownie wprowadzamy 20 ml płynu i powtarzamy ten proces do chwili wprowadzenia ok. 500 - 800 ml. Już 60 - 80 ml wprowadzonego płynu na początku daje nam możliwość pozyskania zarodków. Na 10 ciałek żółtych uzyskamy ok. 8 zarodków, nigdy nie uzyskamy wszystkich, więc po uzyskaniu tych 8 płuczemy 2-gi róg.
Innym rodzajem kateteru pozyskujemy zarodki poprzez ciągle wpompowywanie płynu jednym kanałem, a drugim spływa nn ciągle do naczynia, osadza się w ciągu 20 minut, po czym odrzuca się supematant.
Zarodki można zbierać za pomocą siatki nylonowej o średnicy oczek 120 pm (zarodki mają średnicę 160 pin).
4. Ocena przydatności do rnzrndu tryka.
Na ocenę składają się 3 elementy:
1. ocena narządów płciowych - badanie kliniczne
2. ocena popędu płciowego (libido)
3. ocena szacunkowa nasienia Po niej kwalifikuje się tryka:
- tryk zdatny do rozrodu - A
- tryk warunkowo zdatny - AjB
- tryk niezdatny - B
Ad. I. - ocena narządów płciowych
Na początku identyfikacja zwierzęcia (dokumentacja stada, kolczyk, który to jego sezon, czy wcześniej były problemy)
Następnie badanie kliniczne - na stole bonitacyjnym, tyłem do nas:
o oglądumy worek mosznowy - skórę, otarciu, runy, pasożyty, blizny & omucywunic jąder i najądrzy - jądro w worku mosznowym pionowo, głowa nujądrza na górze.'przyśrodkowo wzgl. jądra trzon, ogon na samym dole •.
<=> worek (dwoma rękami) - symetria, czy s«ijadra (wnęter. bezkrwawa kastracja) o omncywanie jąder - zgrubienia, powiększenie, przesuwniność w osłonce (zrosty), różnice w wielkości (gdy jedno jądro powiększone star. zapalny, po urazie, pr,:y skręcie - obrzęk, gdy mniejsze - zdegenerowune)
«=> kanał pachwinowy - tędy nasicniowody wracają do jamy brzusznej o gruczoły płciowe dodatkowe (bańka nasieniowodu. gr. opuszkowo - cewkowe, gr. pęcherzykowe, stercz)
o cewka zakończona charakterystycznym wyrostkiem cewkowym • oh się rozprostowuje podczas kopulacji i ruzmusowuje nusienie w inucicy <=> prącie - char. włóknisty, dł. 30 - 35 cm. wydłużenie prącia przy kopulacji 3 rozprostowanie zgięcia esowatego
o napletek - płytka jama, wejście w okolicy pępkowej, przejście skóry owłosionej w błonę śluzową miejsce prcdylekcyjr.c dla bakterii i in.
Ad. 2. - ocenu libido
V- regeneracja wydolności kopulacyjnej - okres, jaki musi upłynąć, aby tryk był zdolny do powtórzenia wysiłku kopulacyjnego - u tryków b. szybka! n> wydolność kopulacyjna - b. duża - sezon krótki a maciorek do pokrycia duło -dziennie 30 skoków i musi oddać pełnowartościowe nasienie, pod koniec sezonu S 10 skoków na dobę
\p» młode tryki są 2- 3 krotnie budune, te, które kryły raz nu miesiąc przed sezonem n> tryki są wykorzystywane do rozrodu przez 5-6 lat
np- próhy przed sezonem (hy dopasować mu ilość maciorek) - pomieszcz.cnie 6 x 6 m,
1 tryk na -1 maciorki i ocenia się liczbę skoków w ciągu 20 minut, gdy skoczy 15-20 razy - jest zdolny do pokrycia 100 maciorek.
np- średnica jądra - do 30 cm - może pokryć do 100 maciorek, powyżej 32 cm - 150 - 200 NP- ocena końcowa L0 - L4, najbardziej pożądane: L2 - L3 (L() to taki, który w obecności maciorki która jest w rui przez. 15 min nie jest nią zainteresowany, a 1.4 to taki. który oddaje nasienie przed wprowadzeniem prącia - nadpobudliwy)
Ad. 3. - ocena nasienia
do oceny nasienie pobiera się metodą elektroejakulueji w objętość - z dokładnością do 0,1 ml, średnio 0,5 ml
w h. gęste, silny ruch masy (jak lan zboża - -H-H-J), h. wysoki % plrrr.n. o ruchu postępowym - 60, niski % plemników z wadami - 20 — barwa - biała do kremowej, obecność krwi dyskwalifikuje zapach - zbliżony do mleka .
odczyn - pH 6,2 - 7,2