i porównywaniu wkładu poszczególnych segmentów przedsiębiorstwa w końcowy rezultat ekonomiczny. Odcinkowa analiza finansowa obejmuje następujące etapy:
1) podział działalności na odrębne w sensie funkcjonalnym i fizycznym odcinki,
2) wyodrębnienie składników zasobów, kosztów pośrednich oraz bezpośrednich, wewnętrznych i zewnętrznych, które są związane z poszczególnymi zadaniami, grupami produktów itp.
Analiza finansowa winna być zakończona sformułowaniem ogólnej oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, swoistą syntezą uzyskanych wyników. Proces formułowania ogólnych wniosków analizy finansowej obejmuje następujące etapy202:
• określenie celu badania,
• wybór wskaźników do badania,
• obliczenie wskaźników,
• ocenę charakteru wskaźników przez:
- wyznaczenie skali oceny,
- sformułowanie syntetycznej oceny fragmentu lub całości sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.
Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa może być przeprowadzona w oparciu o syntetyczne metody, które z uwagi na liczbę wykorzystywanych zmiennych można podzielić na20':
• metody jednowymiarowe - każda zmienna analizowana jest oddzielnie, dla każdego wskaźnika ustalana jest tzw. wartość rozdzielająca, służąca do oddzielania grupy przedsiębiorstw wypłacalnych i niewypłacalnych,
• metody wielowymiarowe (wielowymiarowa analiza dyskryminacyjna) - analizują jednocześnie wiele wskaźników, ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa jest dokonywana na podstawie wyniku funkcji dyskryminacyjnej.
Przykładem metody jednowymiarowej jest metoda W.H. Beavera, który przebadał grupę 79 dużych przedsiębiorstw, które stały się niewypłacalne, oraz 79 przedsiębiorstw posiadających płynność finansową. Badanie polegało na porównywaniu średnich wartości tych wskaźników w jednej i w drugiej grupie w ciągu pięciu lat204.
Przy konstrukcji metody W.H. Beaver przyjął następujące założenia metodyczne:
1) ryzyko niewypłacalności jest tym wyższe, im większy jest udział kapitału obcego w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa oraz im wyższe są koszty operacyjne (nie kosztów niepieniężnych, np. amortyzacji),
2) ryzyko niewypłacalności jest tym niższe, im wyższy jest stan płynnych aktywów jednostki oraz strumień netto przepływów pieniężnych.
W.H. Beaver analizując 30 wskaźników finansowych pod względem wartości informacyjnej przy ocenie wypłacalności, dokonał selekcji sześciu wskaźników, posiadających największą potencjalną zdolność do prognozowania upadku firmy.
202 D. Wędzki, Analiza..., s 554.
20’ W.K. Rogowski, Możliwości wczesnego rozpoznawania..., s. 57. 204 J. Kitowski, Rachunkowość..., s. 157.
288