Schowek04 3

Podstawowe zagadnienia eksploatacji maszyn i urządzeń

1.1.    Wprowadzenie do eksploatacji

Eksploatacja to użytkowanie i obsługa pojedynczego urządzenia (maszyny) lub grupy maszyn. Obejmuje zatem organizacyjne, techniczne, ekonomiczne i społeczne zagadnienia dotyczące współdziałania ludzi i maszyn.

Podstawowym procesem w systemie eksploatacji maszyn jest użytkowanie. Jego efektywność zależy przede wszystkim od racjonalnego wykorzystania maszyn, ich właściwości technicznych, oszczędnego zużywania, organizacji procesu oraz wydajności pracy.

Właściwości techniczne maszyn, takie jak: funkcjonalność (zdolność do spełniania założonych funkcji), efektywność (wydajność), elastyczność (zdolność do realizacji wielu funkcji), stopień gotowości (trwałość i niezawodność) oraz jakość decydują o procesie użytkowania.

Sposób zaopatrywania w części zamienne i zespoły oraz serwis obsługowo--remontowy decydują o prawidłowym procesie obsługi.

Zasady eksploatacji opracowuje się na podstawie badań naukowych. Współczesne badania eksploatacyjne dotyczą m.in.:

» opisu, modelowania i udoskonalania obiektów i systemów eksploatacji,

•    strategii odbudowy i przebudowy systemów eksploatacji (restrukturyzacja,

odtwarzanie zasobu mocy produkcyjnych i obsługowych),

® przewidywania trwałości i niezawodności,

« zapewnienia sprawnego utrzymania ruchu, tzn. obsługi technicznej, remontów, napraw, regeneracji i zaopatrzenia,

•    ekonomiki użytkowania i obsługi.

Oprócz rozwiązywania zagadnień technicznych, organizacyjnych i ekonomicznych działalność naukowa dotyczy także edukacji eksploatacyjnej i ekologicznej oraz badań związanych z doskonaleniem stosunków międzyludzkich związanych z eksploatacją.

1.1.1.    Fazy istnienia obiektu technicznego

Obiektem technicznym nazywa się każdy dowolny wytwór cywilizacji technicznej. Są nimi: samochód, obrabiarka, budynek, most, droga, długopis, książka, kartka papieru itp. Przyjmuje się, że istnienie obiektu technicznego może być scharakteryzowane przez pięć podstawowych faz (rys. 1.1):

7

wvw.wsip.com.pl