SUROWCE ROŚLINNE
KORZEŃ
Korzeń rzewienia - Radix Rhei
Ważniejsze cechy diagnostyczne surowca:
a) Makroskopowe
surowiec przedstawia zazwyczaj (w warunkach krajowych) różnej wielkości i postaci odcinki korzeni o barwie wewnątrz zółtopomarańczowej
przełam nierówny, ziarnisty, niewłóknisty, różowopomarańczowy, zaznacza się na nim budowa promienista
smak gorzkawy, nieco ściągający, zapach słaby, charakterystyczny a) Mikroskopowe
- zwykle są obecne tylko niewielkie fragmenty kory z promieniami rdzeniowymi, obszerny walec osiowy o budowie promienistej
- w obrębie drewna są obecne promienie rdzeniowe 1 -4 rzędowe
- naczynia zmiennej wielkości nie zdrewniałe
- brak elementów tkanki wzmacniającej (włókien); w miękiszu liczne ziarna skrobi • pojedyncze lub złożone z 2-4 ziaren o średnicy około 20 pm
w dużych komórkach miękiszu w całym surowcu gwiazdowate gruzły szczawianu wapnia o średnicy 60-120 (200) pm
- brak korka i komórek o zdrewniałych ścianach
Korzeń mydlnicy - Radix Saponariae
Ważniejsze cechy diagnostyczne surowca:
a) Makroskopowe
- korzenie i kłącza brunatnoczerwone lub brunatne, o 5-8 mm grubości
- na przekroju poprzecznym warstwa kory - biała, drewna żółtawa; w kłączu wyraźny rdzeń - przełam gładki
- zapachu brak; smak drapiący
b) Mikroskopowe
- na zewnątrz wąska brunatna peryderma oraz luźny miękisz kory pierwotnej
- w korze wtórnej liczne gruzły szczawianu wapnia, czasem piasek krystaliczny
- w walcu osiowym dużo miękiszu, wśród którego są rozmieszczone promieniście pojedyncze naczynia (o średnicy do 50 pm)
- występują też gruzły i piasek krystaliczny
Korzeń kozłka - Radix Valerianae
Ważniejsze cechy diagnostyczne surowca:
b) Makroskopowe
- surowiec stanowi kłącze do 3 cm grubości oraz liczne splątane, łatwo łamliwe szarobrunatne korzenie 2-3 mm grubości, podłużnie prążkowane, do 20 cm długości
- na przekroju poprzecznym kłącze wykazuje nieregularną, wąską część korową i wyraźny zarys miazgi
- zapach bardzo charakterystyczny, smak słodkawy, nieco gorzki, korzenny
c) Mikroskopowe
w korzeniu niewielki rdzeń, 4-5 pierwotnych wiązek naczyniowych ułożonych radialnie
między wiązkami partie miękiszu
kora pierwotna okryta skórką z wloskowatymi wytworami i jednowarstwową podskórnią zawierającą olejek eteryczny