'' WAtt/A
'' WAtt/A
KARDIOLOGIA Vol 15 No 11-12
- zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca
- tamponada serca
Zator tętnicy piucnsj
Zatorowość płucna jest najczęstszym powikłaniem zakrzepicy żył głębokich. Materiał zatorowy pochodzi w 90% z żył głębokich kończyn dolnych (zakrzepica żył głębokich). Rzadziej źródłem materiału zatorowego są żyły miednicy małej czy żyły kończyn górnych. Wyjątkowo materiałem zatorowym mogą być komórki nowotworowe, płyn owodniowy czy tłuszcz.
Zator tętnicy płucnej i zakrzepica żył głębokich składają się na jednostkę chorobową: żylną chorobą zakrzepowo-zato-rową. Lekarz rodzinny w swojej praktyce bardzo często spotyka się z pacjentami z żylna chorobą zakrzepowo-zatoro-wą lub tymi. którzy ją przebyli.
Do czynników ryzyka zatorowości płucnej należą:
- przebyta zakrzepica żył głębokich lub zatorowość płucna
- długotrwałe unieruchomienie
- przebyte zabiegi ortopedyczne, chirurgiczne i ginekologiczne
w ostatnim czasie
- migotanie przedsionków
- choroba nowotworowa
- stosowane leki: doustne środki antykoncepcyjne.
- ciąża, połóg
Charakterystyczne objawy podmiotowe zatorowości płucnej:
- nagła duszność spoczynkowa
- kaszel
- bóle w klatce piersiowej
- krwioplucie
- podwyższona temperatura ciała
- objawy zakrzepicy żylnej
Do charakterystycznych objawów przedmiotowych należy tachypnoe i tachykardia. Może wystąpić poszerzenie żył szyjnych, zwiększenie głośności składowej płucnej II tonu. W masywnej zatorowości płucnej stwierdza się objawy wstrząsu.
Czujność lekarza rodzinnego decyduje o rozpoznaniu tego schorzenia.
Po przebytym zatorze tętnicy płucnej pacjent wymaga długotrwałego stosowania leczenia przeciwzakrzepowego i stałej jego kontroli. Kontrola tego leczenia w' okresie profilaktyki wtórnej zależy w' dużej mierze od współpracy chorego z lekarzem rodzinnym.
Ostra niewydolność serca
Ostra niewydolność serca jest stanem upośledzenia czynności serca wskutek dysfunkcji skurczowej lub rozkurczowej, zaburzeń rytmu, nieodpowiedniego obciążenia wstępnego lub następczego. Może być skutkiem dekompensacji przewlekłej niewydolności serca lub wystąpić u osoby bez stwierdzonej wcześniej choroby serca.
Postacie kliniczne ostrej niewydolności serca to:
- zaostrzona/zdekompensowana niewydolność serca
- obrzęk płuc
- nadciśnieniowa ostra niewydolność serca
- wstrząs kardiogenny
- izolowana prawokomorowa niewydolność serca
- ostry zespół wieńcowy z niewydolnością serca
Obrzęk płuc jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Może powstać z przyczyn sercowych lub pozasercowych.
Przyczyną obrzęku płuc może być zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca, ostry zespół wieńcowy - zawał serca lub niestabilna choroba wieńcowa, wady zastawkowe serca, zaburzenia rytmu, nadciśnienie tętnicze - przełom nadciśnie-niowy, odstawienie diuretyków.
Do najczęściej występujących objawów należą:
- duszność spoczynkowa
- przyspieszenie oddechów
- sinica
- hyperwentylacja
- niepokój, strach związany z uczuciem duszenia się
- nadmierna potliwość
Badanie przedmiotowe
Tętno nitkowate, a pomiar ciśnienia tętniczego utrudniony, charakterystyczne są słyszalne rzężenia nad całymi płucami, tachykardia, sinica, pobudzenie psychoruchowe, a także przepełnienie żył szyjnych.
Należy zawsze rozważyć, czy u pacjenta nie współistnieją inne przyczyny duszności (choroba obturacyjna płuc).
Przewlekła niewydolność serca jest stanem, w którym w wyniku nieprawidłowej pracy serca nie jest możliwe zapewnienie odpowiedniego w stosunku do zapotrzebowania metabolicznego. przepływu krwi. Podział obejmuje niewydolność serca:
- skurczową (ze zmniejszonym lub zwiększonym rzutem serca)
i rozkurczową
- iewokomorową i prawokomorową
Dekompensacja przewlekłej niewydolności serca może być spowodowana różnymi przyczynami takimi jak zaburzenia rytmu serca, wpływem innych chorób pozakardiologicz-nych takich jak: choroby nerek, niedokrwistość, nadczynność lub niedoczynność tarczycy, infekcja oraz nieprzestrzeganiem przyjmowania leków, nieprzestrzeganiem zaleceń dietetycznych, nieodpowiednią podażą płynów, soli, czy też wpływem przyjmowanych leków (np.: niesteroidowe leki przeciwzapalne - nasilają one zatrzymywanie wody w organizmie, leki antyarytmiczne, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne -mają działanie proarytmicznc, blokery kanału wapniowego
- mogą upośledzać kurczliwość mięśnia sercowego). Zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca wiąże się z nasileniem objawów niewydolności serca.
Charakterystyczne objawy przewlekłej zaostrzonej niewydolności serca to:
- duszność początkowo wysiłkowa, a następnie w miarę upły
wu czasu i zaawansowania choroby przechodząca w duszność spoczynkową
- przymusowa pozycja siedząca
- wysilona mowa
- tachykardia
l I8l