skanuj0021

20 Rozdział 1.

Rys. 1.14. Próbka zamocowana w mechanizmie skalarki

1.4. Obliczanie długości pomiarowej L_u po zerwaniu

Po zerwaniu próbki należy wykonać pomiar jej długości Lu. Norma przewiduje dokładność pomiaru ±0,1 mm. Pomiaru dokonuje się przez złączenie obu części zerwanej próbki w miejscu złomu, tak aby obie części dokładnie pasowały do siebie, a ich wspólna oś była linią prostą. Złożenie próbki i pomiar długości po zerwaniu odbywa się w przyrządzie kłowym. Jeżeli obie części nie przy-legają do siebie, wówczas wielkość szczeliny między nimi wlicza się do długości pomiarowej Lu. Długość końcową L_u mierzy się między dwoma skrajnymi rysami, które wyznaczały przed próbą długość początkową Lo. Są wyszczególnione dwa przypadki takiego pomiaru. Jeżeli miejsce zerwania znajduje się:

•    w części środkowej 1/3 długości pomiarowej L₀, w przypadku próbek o krotności p < 5,

•    w odległości od skrajnej kreski nie mniejszej niż 1/4 długości pomiarowej Lo, w przypadku próbek o krotności p > 5 oraz próbek nieproporcjonalnych o umownej początkowej długości Lo równej 50 lub 80 mm.

Jeżeli zerwanie nastąpiło poza wymienionymi granicami, długość pomiarową oblicza się w ten sposób, że przed próbą określa się ilość działek N pomiędzy skrajnymi kreskami wyznaczającymi L₀. Przedstawiono to na rys. 1.15.