*> •
- 9 -
Rys. 3. Budowa atomu izotopów wodoru
Pierwiastki chemiczne występujące w przyrodzie są mieszaniną izotopów. Przykładowo podano poniżej skład izotopowy ołowiu, tzn. procentowy udział poszczególnych izótopów w mieszaninie, jaką stanowi ołów pochodzący z rud ziemskich:
Oprócz pojęcia "izotopu1* używa się często pojęcia "nuklidu". Nuklid jest to określony rodzaj atomu, charakteryzujący się danym składem jądra (tzn. Liczbą protonów' i neutronów').
Atom może być traktowamy jako oddzielny nuklid, jeżeli istnieje w ciągu mi erzabiego czasu.
Nuklidami są izotopy trw'ałe i promieniotwórcze jakiegoś pierwiastka, a także izomery jądrowe (patrz p. 4.3) , nie są zaś krótko-życiov/e stany przejściowe, występujące w reakcjach jądrowych ( patrz p. 6. l) .
Atomy izotopów różnych pierwiastków chemicznych, których jadra zawierają taką samą liczbę nukleonów, czyli mają taką samą Liczbę masową, lecz różnią się liczbą atomową, nazywamy izobarami.
Izotop Pb |
% |
204 |
1.37 |
206 |
25. 15 |
20? |
21.11 |
208 |
52,37 |
Przykłady izobarów: , *gO,
40
18'
40.
19
lub , ó A , ,'K,
40
20
Ca
1.5. WYMIARY ATOMU 1 JĄDRA ATOMOWEGO
Wymiary atomu są rzędu 10 ^m, wymiary jądra - rzędu( 10
-10" m , a więc ( 10"4 - 10~J razy mniejsze. Aby uzmysłowić te proporcje wyobraźmy sobie, że powiększamy cały atom tak długo, aż jądro osiągnie wielkość dużego jabłka, o średnicy 10 cm. Wówczas wymiary atomu będą rzędu (1-10) km.
Przybliżone wymiary jądra określa wzór
o
(2)