P5101270

Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków

Budowa atomu

Atom zbudowany jest z dodatnio naładowanego jądra i zajmujących przestrzeń poza jądrem elektronów. Jądro składa się z protonów i neutronów, czyli nukleonów.

Liczba atomowa Z określa liczbę protonów w jądrze atomu. Ponieważ atom to układ elektrycznie obojętny, liczba ta określa również liczbę elektronów.

Liczba masowa A określa sumę protonów i neutronów w jądrze atomu.

Atom jest najmniejszą częścią pierwiastka chemicznego zachowującą jego właściwości chemiczne. Pierwiastek to zbiór atomów o tej samej liczbie atomowej Z.

Jądra atomów o jednakowej liczbie atomowej Z a różnej liczbie masowej A to izotopy. Atomy należące do jednego izotopu danego pierwiastka to nuklidy (mają taką samą liczbę atomową Z i masową A).

V

nietrwały izotop

H

prot

deuter

tryt

izotopy wodoru

Jądra atomów o różnej liczbie atomowej Z a jednakowej liczbie masowej A to izobary.

Jądra atomów o różnej liczbie atomowej Z a jednakowej liczbie neutronów to izotony.

⁴⁰ Ca 20

Trwałość jądra atomowego można określić na podstawie stosunku liczby neutronów do liczby protonów. Umownie przyjęto, że gdy stosunek ten jest większy od 1,6, jądro ulega wówczas samorzutnej przemianie lub serii przemian prowadzących do utworzenia trwałego jądra. Należy jednak pamiętać, że jądra o dużych liczbach masowych (A > 209), niezależnie od stosunku liczby neutronów do liczby protonów, są zazwyczaj nietrwałe.

Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków. 7