......„..-I i |Mi|'VtU III |I|| I|||||| IM 11 • 111 \ |I||IH llll l\Vl
I > • lii ii iiii i iiii ImIv 11 u i li im u !• i ilii nii w I iii (ii ii lin li iiin li v li mu li i / v\vv< li I \ t I M Nii || Hi i u 111 | ml i ni i In liii I lii y|l i li
K ioily |i«ilil yl> ii Il iKiiIiiii |< .! w/|’,hilnli iiIcnIiiiIci/nu i1 I lo.piiiiNywnn polityku IinKaInn I»v«I. i« min nlulywmc '.luby wpływ nu /ugu-gowimy popyl, jeżeli stopy procentowo zniic/nic wzrosui) i będą mieć duży ujemny wpływ na inwestycje i eksport netlo. Spadek inwestycji i eksportu netto będzie rekompensowany pozytywnym wpływem, jaki na zagregowany popyt wywierają wydatki państwa. Spadek inwestycji i eksportu netto będzie duży w dwóch przypadkach, odpowiadających dwóm kwestiom wymienionym powyżej.
1. Jeżeli wrażliwość popytu inwestycyjnego i eksportu na stopy procentowe jest bardzo duża, to wzrost stóp procentowych znacznie zmniejszy inwestycje i eksport netto.
2. Jeżeli wrażliwość popytu na pieniądz na stopy procentowe jest bardzo mała, to jego wzrost wskutek zwiększonych wydatków państwa spowoduje duży wzrost stóp procentowych. (Mała wrażliwość na stopę procentową oznacza konieczność znacznego jej wzrostu.)
Inną cechą gospodarki, która oddziałuje na efektywność polityki fiskalnej, jest mnożnik wydatków. Wysoki mnożnik wydatków wskazuje na bardziej skuteczną politykę fiskalną. Jednakże jeżeli w gospodarce występuje wysoka wrażliwość na stopę procentową inwestycji i eksportu netto oraz niska wrażliwość popytu na pieniądz, to nawet bardzo duży mnożnik nie spowoduje silnych efektów polityki fiskalnej.
Kiedy polityka fiskalna jest względnie skuteczna? Ekspansywna polityka fiskalna będzie mieć względnie silny wpływ na popyt, jeżeli stopy procentowe niewiele wzrastają lub mają nikły wpływ na inwestycje i eksport netto. To zdarza się w warunkach przeciwnych do wymienionych w przypadku mało skutecznej pęlityki fiskalnej.
nirHT | »• *111 » !• > |ili 111 > llit |> <1 U |'lyi|llli hli "In / nu I I- 11 • 1111 \ W Ud
pulłl\ I' >i |>ii nii, .'im I", il.lt i- 111 > • /1111 |i >li < 11 • | • \ piut i nliiWi ul mii -i u, i .lutuii
i I*v‘ 1*1 1'uImiiI ,m w n \ ui m\ pu .iili mwi dv»|i i > I .|■ 11 milo /tlm .1 i<, In
w wili link im li pi .1 t iwnVi li ilu u|u .. 111 s < li pi v mułu .K uli« nr| pul 11 v« > pl<
lll\VIH'|
Rys. 7.8. Polityka pieniężna: skuteczna czy nieskuteczna?
Cztery wykresy IS-LM ilustrują wszystkie możliwości oddziaływania polityki pieniężnej. W pewnych przypadkach krzywa IS jest plaska; w innych plaska jest krzywa LM. W każdym przypadku krzywa LM jest przesunięta na zewnątrz układu o tę samą wartość. U dołu każdego wykresu podano odpowiedź na pytanie: skuteczna czy nieskuteczna?
VK
■