SNAP! lipca 11 cz 1

'⁰/Ogóv^°^vS

Stowarzyszenie Naukowe archeologów polskich

SCIENTIFIC ASSOCIATION OF POLISH ARCHAEOLOGISTS

UL DIUGA52.00-241 WARSZAWA    *4« 22 504 48 15 ' \>. [phone]

SNAPffSNAP.ORG.Pl WWW.SNAP.ORG.Pl

L.dz. ZG.SNAP/10/2011

Warszawa, 21 lipca 2011 r.

Pan Bogdan^Zdrojewski Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Krakowskie Pfv.edmieście 15/) 7 00-071 Warszawa

Szanowny Panie Ministrze,

Zarząd Główny SNAP wyraża głębokie zaniepokojenie stanowiskiem Komisji Numizmatycznej Komitetu Nauk Historycznych PAN w kwestii ewentualnej zmiany przepisów ustawy o zabytkach i opiece nad zabytkami z 2003 r. wyrażonym w liście do Pana Ministra z dnia 30 czerwca 2011 r. Nie do przyjęcia dla Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich, stanowiącego najliczniejszą reprezentację środowiska archeologicznego w Polsce, jest stwierdzenie, iż przepisy określające zasady poszukiwań zabytków za pomocą wykrywaczy metali oraz definiujące zabytek archeologiczny "są sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem i nie uzyskały społecznej akceptacji". Jedynym środowiskiem, które nie akceptuje generalnie słusznych przepisów prawa w tym zakresie jest bowiem środowisko kolekcjonerskie. Działalność kolekcjonerów i "poszukiwaczy skarbów", skupiona w skrajnie egoistyczny sposób na pozyskiwaniu określonych kategorii zabytków archeologicznych, przede wszystkim monet, militariów i ozdób metalowych, prowadzi bardzo często do niszczenia stanowisk archeologicznych poprzez naruszenie oryginalnego układu nawarstwień, stanowiącego podstawę do odtworzenia sekwencji historycznych zdarzeń i ich chronologii. Działalność tzw. detektorystów w obecnej postaci jest zatem całkowicie sprzeczna z interesem publicznym i szkodliwa dla nauki.

Nie jest też prawdą, że "hobbyści" tworzą swe kolekcje z przedmiotów "odkrytych w sposób mniej lub bardziej przypadkowy". Działają oni bowiem na ogół w sposób zorganizowany, korzystając z publicznie dostępnych informacji na temat rozmieszczenia stanowisk archeologicznych.

Sprostowania wymaga również stwierdzenie, iż prywatne kolekcjonerstwo stanowi „społeczną bazę” muzeów. Muzea, a zwłaszcza muzea archeologiczne, powiększają dzisiaj swe kolekcje przede wszystkim w wyniku przejmowania zabytków archeologicznych pozyskanych w wyniku systematycznych badań wykopaliskowych, które są profesjonalną procedurą badawczą w ścisłym znaczeniu tego słowa.

Zdaniem Komisji Numizmatycznej zmiana definicji zabytku archeologicznego i porzuconego lub ukrytego zabytku ruchomego oraz zasad prowadzenia wszelkich badań archeologicznych miałaby doprowadzić do lepszej ochrony dziedzictwa kulturowego poprzez, jak tego można się domyślać, włączenie kolekcjonerów i "hobbystów" do tego procesu. Ten punkt widzenia wydaje się zdecydowanie zbyt optymistyczny w świetle ich dotychczasowej