»
0-1
1833-11/22/1858
*I g ó «5 j-
£oN f 2 </>v>
2§>T g3|l
° 2 5 £
nj
CL
wrw
■■■■■
Rytuały. Psychoterapeuta o orientacji ekologicznej staje się też swoistym etnografem rodzinnym. Do ekologicznej diagnozy (wyczucia) należy także rozpoznawanie systemu pojęć, języka sposobu rozumienia świata, rytuałów i tradycji zgłaszającej się rodziny. Można więc mówić o poznawaniu swoistej i niepowtarzalnej „kultury” rodzinnej. Do niej właśnie, do owej „kultury” należy dostosować „język” terapii, a więc techniki, metody, sformułowania czy sugestie terapeutyczne. Więcej: często wręcz warto owe tradycje i rytuały rodzinne włączać w procedurę terapeutyczną.
Etnograficzna część pracy terapeuty rodzinnego jest szczególnie jaskrawo widoczna w USA. Ze względu na wielonarodowościowy charakter społeczeństwa amerykańskiego powstają liczne opracowania
0 etnicznych aspektach terapii. Jedna ze znaczących książek w tej dziedzinie, Ethnicity and Family Therapyll, opisuje charakterystyczne cechy funkcjonowania poszczególnych grup narodowościowych wobec
1 w terapii rodzin. Formułowane są także zalecenia dla terapeutów: jak uwzględniać ową specyfikę w procesie terapii?
Jest tam także rozdział o Amerykanach pochodzenia polskiego. Dla ilustracji warto przytoczyć kilka wymienianych cech tej populacji: udzielają sobie w rodzinie wzajemnego wsparcia, dostarczają finansowej i duchowej pomocy; trzymają się razem w wielopokoleniowych rodzinach; utrzymywana jest wysoka pozycja ojca w rodzinie; są krytyczni wobec zewnętrznego autorytetu, chronią spójność i odrębność rodziny, niechętnie dopuszczają psychologa; akceptują wyłącznic zalecenia zdroworozsądkowe.
W literaturze profesjonalnej terapeutów rodzinnych analizowane są różne tradycje rodzinne, związane z ważnymi wydarzeniami. Między innymi opisywane są sposoby przeżywania i rytualizacji śmierci członka rodziny1 2: „To, jak rodzina podchodzi do śmierci, zależy od tła kulturowego, ograniczeń związanych ze środowiskiem społecznym, ekonomicznym i politycznym, indywidualnej psychiki i historii rodziny. Nadzwyczaj ważne jest to, by terapeuci byli wrażliwi na wielość znaczeń,
83
Ethnicity and Family Therapy. M. McGoldrick, J. K. Pcarcc, J. Gi orda ni (red.). New York The Guilford Press 1982.
Na przykład jeden z numerów „The Family Therapy Nctworkcr” (T. 10, 1986, nr 6) był poświęcony sposobom przeżywania śmierci w rodzinach irlandzkich, afroamcrykańskich. portorykańskich i chińskich.