strona (60)

3. Ruch wykonywany jest dzięki skurczowi izotonicznemu mięśnia, podobnie jak to miało miejsce w poprzednio omówionej grupie ćwiczeń czynnych w odciążeniu. Ćwiczenia czynne wolne są krótkotrwałym (na ogół) ogniwem przejściowym od ćwiczeń w odciążeniu do ćwiczeń z dawkowanym oporem.

Wskazania do prowadzenia ćwiczeń czynnych wolnych:

1)    utrzymanie propriocepcji mięśniowej na odpowiednim poziomie,

2)    utrzymanie właściwego zakresu ruchu,

3)    utrzymanie siły mięśniowej, bądź jej rozwój w przypadku niekorzystnych zmian, powstałych wskutek braku bodźcowej roli ruchu,

4)    przy próbach likwidacji wzomożo-nego, spoczynkowego napięcia mięśni,

5)    uzyskanie poprawy koordynacji nerwowo-mięśniowej.

Przeciwwskazania:

Identyczne jak w poprzednich grupach ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne:

1.    Dobór pozycji wyjściowej do ćwiczeń taki, jak na stopień 3 wg testu Lo-vctta. Dla ruchów prostych jednopiasz-czyznowych należy tak dobierać pozycje wyjściowe, by płaszczyzna ruchu, w której ruch jest wykonywany, była zawsze prostopadła do podłoża.

2.    Tempo ćwiczeń dostosowane do funkcjonalnych możliwości chorego. Ruchy powinny być płynne, rytmiczne, gdyż wtedy pomagają w uzyskaniu rozluźnienia.

3.    Poprawę koordynacji nerwowo--mięśniowej osiąga się przez zwiększenie liczby powtórzeń, tempa i stopniowego przechodzenia od ruchów prostych do bardziej złożonych koordynacyjnie.

4.    Czas wykonywania ćwiczeń zależy od wydolności chorego.

Ćwiczenia czynne oporowe

Ćwiczenia oporowe są ważną składową programu kinezyterapii miejscowej, bowiem w znacznej mierze od nich zależy końcowy efekt leczniczy wyrażony powrotem funkcji. W tym dziale ćwiczenia oporowe to wysiłki o charakterze miejscowym, nic oddziaływujące na ogólną wydolność wysiłkową organizmu. Ćwiczy się poszczególne zespoły dynamiczne, a nawet pojedyncze mięśnie w izolowanych pozycjach korespondujących najczęściej z pozycjami wyjściowymi testu Lovetta. Fizjologia wysiłków fizycznych określa, że fyiko praca absorbująca powyżej 31% ogólnej masy mięśniowej człowieka ma oddziaływanie ogóine i powoduje wzmożoną aktywność układu oddechowego i krążeniowego. Dlatego w kinezyterapii miejscowej można stosować ćwiczenia oporowe u pacjentów ze zmniejszoną wydolnością ogóiną. W wielu przypad- / kach chorobowych spotyka się konkretne przeciwwskazania do stosowania tej formy ruchu, ale zawsze będą one miały charakter miejscowy (zły zrost kostny, zaburzenia w krążeniu obwodowym itp.).

Ćwiczeniami oporowymi nazywa się taką formę aktywności ruchowej, podczas której zespół dynamiczny pokonuje masę kończyny lub części ciała z dodatkowym obciążeniem zewnętrznym. Inaczej definiując, będą to ćwiczenia czynne wolne z dodatkowym oporem. Mięśnie, które mają być poddane tej formie ćwiczeń, muszą wykazywać sile stopnia 4 lub 5 według testu Lovetta.

Celem tych ćwiczeń jest:

1.    Zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych, szczególnie powstałych w wyniku unieruchomienia.

2.    Zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych powstałych w następstwie procesów patologicznych.

3.    Opóźnienie występowania zaników mięśniowych.

4.    Uzyskanie kompensacyjnych przerostów siły.

5.    Uzyskiwanie przerzutów napięć kontralateralnych do części ciała znajdujących się czasowo, ze względów leczniczych, w unieruchomieniu.

6.    Uzyskanie poprawy koordynacji nerwowo-mięśniowej.

7.    Zwiększenie sygnalizacji aferentnej w celu rozszerzenia pói pobudzenia w korze mózgowaj.

60