strona (96)

poznawcze dzieci z wrodzonymi wadami są znacznie ograniczone. Zdrowe

dziecko świat zewnętrzny poznaje poii-sensorycznie (wieloma zmysłami) — raczkując po podłodze znajduje różne przedmioty, ogląda je, dotyka, bierze do ust, bada ich twardość i smak. Dziecko z jakimś defektem w obrębie narządu ruchu w wielu wypadkach pozostaje w łóżku, a więc i możliwości poznawcze są znacznie mniejsze. W tym miejscu wypada podkreślić, że terapia ogólna prowadzona zarówno w formie ćwiczeń indywidualnych, jak i zespołowych, w przypadku kinezyterapii dziecięcej ma szczególnie ważne znaczenie i nigdy nie powinna być pominięta.

Dzieci powyżej 7 roku życia uczestniczą, a przynajmniej powinny uczestniczyć, w zajęciach szkolnych. Układając program usprawniania, kinezytera-peuta powinien również i ten element wziąć pod uwagę. Dbając o zapewnienie maksymalnych możliwości harmonijnego rozwoju dziecka zajęcia szkolne nie powinny kolidować z planem kinezyterapii i odwrotnie, a w wielu przypadkach powinny się uzupełniać.

KINEZYTERAPIA W MÓZGOWYCH PORAŻENIACH DZIECIĘCYCH WEDŁUG METODY BOBATHÓW

Zofia Lubicz-Rudnicka

Terminem mózgowe porażenie dziecięco (m.p.dz.) określa się zespół objawów występujących na skutek uszkodzenia mózgu dziecka w okresie okołoporodowym.

Częstość występowania tego zespołu według publikowanych danych wynosi 3—5%o.

Przyczyny. Najczęściej wymienianą przyczyną uszkodzenia jest niedotlenienie tkanki mózgowej. Może ono być wywołane czynnikami mechanicznymi działającymi bezpośrednio na mózg (np. kleszcze*, vacum”), na skutek utrudnienia oddychania płodu w czasie lub przed porodem, wiąże się to niekiedy z nasiloną żółtaczką porodową, o*az często z wcześniactwem. Stan po bakteryjnym zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, jak również wystąpienie krwiaków pod-twardówkowych w okresie intensywnego, wczesnodziecięcego rozwoju mózgu zalicza się do omawianej grupy porażeń. Często w poszczególnych przypadkach nie udaje się ustalić bezpośredniej przyczyny porażenia.

Cechy charakterystyczne. Zaburzenia napięcia mięśniowego, dyskoordynacja ruchów, a wskutek tego powstawanie nieprawidłowych, często groteskowych pozycji i ruchów, zaburzenia rozwoju psychoruchowego, ograniczenie spontanicznej ruchliwości, niekiedy niemal całkowite jej zahamowanie.

Towarzyszącymi objawami mogą być: zaburzenia w działaniu aparatu artyku-lacyjnego, prowadzące do zaburzeń w rozwoju mowy i funkcji jedzenia, zaburzenia mowy wynikające z uszkodzenia cśrodka mowy, zaburzenia słuchu (niedosłyszenie lub głuchota), wzroku (zez zbieżny), czucia własnego ciała i przestrzeni, zaburzenia wegetatywne.

Inteligencja może być bardzo wysoka, nawet przy dużych innych odchyleniach lub też w różnym stopniu obniżona.

Strefa emocjonalna i zachowanie dziecka ulega łatwo niekorzystnym zmianom w warunkach zaistnienia towarzyszących różnorodnych trudności życiowych.

' Kleszcze jest to urządzenie do chwycenia główki dziecka w czasie porodu w celu wydobycia go na zewnątrz.

•* Vacuum jest to aparat używany w czasie porodu, który stwarza podciśnienie w celu wyciągnięcia noworodka z łona matki.

96